Баянхонгор аймгийн Баянцагаан сумын нутаг Монгол Алтайн нурууны зүүн шувтрага, Гичгэний нурууны хойд бие, Говийн Алтайн уулсын баруун захад Баянцагааны нурууны баруун хойд үзүүрт орших цагаан өнгийн шохойн чулуулгаас тогтсон үелсэн хадтай уулыг Дугуй Цахир гэнэ. Энэ хайрханы дунд дэвсэгт, далайн түвшинээс дээш 2253 метр өндөрт, үелсэн ханан хадны зүүн доод ёроолд, хойшоо харсан амтай зэрэгцээ боловч хоёр тусдаа хөмөгт оршуулга байсныг хожим тонон сүйтгэжээ. Энэхүү хоёр хөмөгт гурван хүний буюу нэг эрэгтэй, нэг эмэгтэй, нэг хүүхдийн шарил байсан байна. Эхний хөмөгт модон аяга, гэрийн сараалжин ханын хэсэг, илгэн дээлний тасархай хэсэг, нумын суран хөвч, бог малын нуруу, шагай чөмөг зэрэг зүйлс байсан бол хоёр дахь хөмөгт модон дөрөө, эмээлийн хавтас, эсгий гуталны хэсэг, чий будагтай хул аяга, дээл, хувцасны тасархай, төмөр арал, төмөр дэгээ, арьсан өмд, үйсэн ховд, зүймэл нум зэрэг зүйлс үлдэж хоцорсон байна.

     Судлаачид Дугуй Цахирын хадны оршуулгаас үлдэж хоцорсон эд өлгийн зүйлийг хувцас хунарын үлдэгдлээс гадна ерөнхий зориулалтаар нь зэр зэвсэг, адуу малын тоног хэрэгсэл, ахуйн болон оршуулгын зан үйлийн хэрэгсэл хэмээн ангилсан байна.

     Дугуй Цахирын хадны оршуулгын он цагийг тодорхойлох чухал бөгөөд сонирхолтой хэрэглэгдэхүүн бол харьцангуй сайн хадгалагдсан дээл хувцасны үлдэгдэл ажээ. Учир нь эдгээр олдвор зүгээр нэг ердийн хувцас хунарын тасархай төдий бус. Энд гурван хүний оршуулга байснаас үхэгсдийн хүүрт өмсгөөтэй байсан эрээн торгон эмжээртэй хөмөн дээл, эсгий хэвнэг, өндөр захтай нэхий дээлийн тасархай, дээлийн ханцуйнаас гараа сугалж хоёр мөрний урд сэнжгэн тус газар зориуд эсгэсэн ангархайгаар гараа гаргаж сугалдрагалан өмсөх дэрэвгэр хормойтой торгон дээл гэсэн тус тусдаа өөрийн гэсэн өвөрмөц онцлогтой хувцас байгаа билээ.

     Эдгээр дээл хувцас нь Х зууны үеийн Бэзэкликийн ханын зурагт байгаа тохар худалдаачдын өмссөн дээлийн хэв загвартай хамгийн адилхан байх ба бас Өвөр Монголын Улаанхад хотын ойр малтсан Ляо улсын үеийн кидан бунхнаас олдсон алтадсан хос хүний хөөмөл мөнгөн дүрс зэрэг олдворынхтой төстэй бөгөөд Төв Азийн нүүдэлчдийн дунд ийм эмжээртэй, суганы доор зэрэгцүүлэн хадсан хөндлөн товчтой дээлийн загвар X-ХII зууны эхэн үе хүртэл өргөн хэрэглэгдэж байжээ хэмээн үзжээ.

    Ийнхүү судлаачид Дугуй Цахирын хадны оршуулгыг тухайн дагалдуулсан эд өлгийн зүйлсийн харьцуулсан судалгаа болон радиокарбоны шинжилгээний үр дүнгээр X зууны сүүлч XI зууны эхний үед хамааруулан авч үзсэн байна. (Ч.Амартүвшин)