Үндсэн мэдээлэл:

Адил утгатай үг Зосон зураг
Төрөл Хадны зургийн дурсгал
Түүхэн эрин үе Неолитын үе
Салбар Археологи

Зураагийн Улаан хадны зураг

Улаан зосон зургийн дурсгал.

Зураагийн Улаан хадны зураг Увс аймгийн Зүүнхангай сумын нутагт сумын төвөөс хойш 14 км-т Зураагийн хошууны өвөрт орших таван том улаан хадны дунд талын хоёр хаднаа байдаг. 1975 онд МЗТСХЭ илрүүлэн олсон.

Зураагийн улаан хад тус бүрийн өндөр 20-30 м, өргөн нь 100 м орчим юм. Энд нийт таван хэсэг газарт эртний хүмүүс улаан зосоор зураг зурж үлдээжээ. 

Эхний хэсэгт зөв эргэсэн хас тамга, шувууны дүрс, буруу эргэсэн хас тамга, гурван цэг, тал саран тамга танихад бэрхтэй том дүрс зэргийг сийлсэн байдаг.

Дараагийн бүлэг зурагт давхардсан нүдтэй гурвалжин дүрс, сөөлжир чагтан тамга, эр хүйсийг онцолсон хүн, дэгээ дүрс, нэг үзүүртээ янгирын толгойн дүрстэй урт дүрс, онги, босоо зураас, хүн зэргийн дүрстэй.

Гуравдахь бүлэг зурагт  10 хүн, хоёр хүний дутуу дүрс, 3 буйлан тамга, 4 сөөлжир чагтан тамга, амьтны дэлгэсэн арьс мэт дүрс зэрэг нийт 22 дүрслэлтэй. Хүмүүсийг хоёр янзаар дүрсэлсэн байх ба нэг тохиолдолд гурвалжин цээжтэй мэт зогсож байгаагаар нөгөө тохиолдолд гартаа цагариг хэлбэрийн зүйл барин нэг хөлөө өргөн бүжиж буй мэтээр үзүүлсэн байна. Мөн зарим хүнийг салаа оройтой малгайтай дүрсэлсэн нь сонирхол татна. 

Дөрөвдүгээр хэсэгт гох дэгээ мэт дүрс, буйлан тамга, дөрвөн босоо зураас, тахир дүрс, иштэй зууван цагариган дүрс зуржээ.

Тавдугаар бүлэг зурагт сөөлжир чагтан тамга, босоо зураас зэргийг сийлжээ.

Неолитын үед холбогдоно. (Я.Цэрэндагва)

Ашигласан ном зохиол

Цэвээндорж Д. Шинээр олдсон хадны зосон зураг // Studia archaeologica. Тom. YII, Fasc. 4. УБ.,1977. т. 29-38.

Дэлгэрүүлж үзэх ном зохиол