Дөрөлжийн чулуун зэвсгийн суурин Булган аймгийн Хутаг-Өндөр сумын нутаг Эгийн голын хойд бие, Өлийн давааны өмнөд хэсгийн өндөр эрэг, дэнжид байрлана.

1999-2002 онд тухайн сууринд Монгол-Францын хамтарсан хээрийн шинжилгээний ангийн эрдэмтэн судлаачид хоёр газарт малтлага судалгааны ажил хийсэн бөгөөд археологийн судалгааны эргэлтэд Дөрөлж-1, Дөрөлж-2 гэсэн нэрээр орсон байдаг.

Дөрөлж-1. Өлийн давааны зүүн биеийн өндөр дэнжийн баруун талын мөргөцөг дээр оршино. Тухайн сууринд 1999-2002 оны хооронд 25 м2 талбайд малтлага хийсэн юм. Малтлагын дүнд харилцан адилгүй зузаантай хөрсний 5 давхарга илэрч олджээ. Нийт 1751 ш чулуун зэвсгийн дурсгал илрүүлэн малтан гаргажээ.

Тус суурингийн чулуун зэвсгийн үйлдвэрлэлийн анхдагч цуулалт нь ялтас цуулан авахад зориулагдсан цохилтын нэг талбайт, цуулалтын нэг гадаргуут, олон талстат үлдцээр илэрхийлэгдэнэ. Багаж зэвсгийн хувьд хусуур, хянгар голлох бөгөөд цүүц, холтослуур, шүдлэг ирт зэвсэг, хатгуур, хосолмол зэвсэг, зүсүүр, иртэй залтас, ялтас цөөн тоогоор гарчээ. Чулуун зэвсгээс гадна тэмээн хяруулын өндгөөр хийсэн голдоо нүхтэй зүүлт илэрсэн байна.

Чулуун зэвсгийн боловсруулалт, арга ажиллагаа, төрөл зүйлээс харахад дээд палеолитын эхэн шатнаас төгсгөл шат хүртэлх шат дараалсан хөгжлийн чиг хандлага ажиглагддаг.

Дөрөлж-2. 1-р суурингаас зүүн хойш, намхавтар дэнж дээр байрлана. Монгол-Францын археологичид 2000-2002 онуудад 18 м2 талбайд малтлага судалгаа хийжээ. Малтлагын явцад нийт 4369 тооны чулуун зэвсгийн дурсгал илэрч олдсон байна. Олдсон чулуун эдлэлийн ихэнх нь чулуун зэвсэг үйлдвэрлэх явцад гарсан залтас, ялтас цуулдас байсан ба үлдэц, багаж зэвсгийн зүйл цөөн тоотой илэрчээ. Багаж зэвсгийн хувьд хусуур зэвсэг давамгайлдаг.

Энэ суурингийн доод давхаргаас авсан дээжүүдэд хийсэн он цаг тогтоох шинжилгээгээр 29540±390 (GifА-99561), 31880±800 (GifА-11664) жилийн тэртээд холбогдох нь тогтоогдсон. (Я.Цэрэндагва)