Үндсэн мэдээлэл:

Адил утгатай үг Люаньди Хутувуси
Хамаа бүхий үг Хүннү гүрэн, Хуханье шаньюй, Өмнөд Хүннү
Төрөл Түүхэн хүн
Түүхэн эрин үе Хүннүгийн үе
Он цаг НТӨ ?-36 он
Салбар Монголын эртний түүх

Чжичжи шаньюй

Умард Хүннүг захирсан шаньюй буюу эзэн хаан.

Хүннүгийн шаньюй. Өөрийн нэр нь Люаньди Хутувуси. НТӨ 60 онд Уяньцюйди шаньюй нас барсны дараа Хутувуси ба түүний ах Жихоушань буюу Хуханье шаньюй нар хаан ширээний төлөө өрсөлджээ. НТӨ 56 онд Хутувуси ялж Чжичжи Гудухоу шаньюй хэмээн өргөмжлөгджээ.

НТӨ 54 онд Чжичжи шаньюй тал нутгийг бүрэн захиргаандаа оруулсан тул Хуханье өмнө зүг Хань улсад зугтан очиж даган оржээ. Хуханье Хан улсын цэргийн тусламж авч Чжичжиг ялсан байна. Чжичжи 3000 цэргийн хамт баруун зүг зайлан явж Кангюй аймгийг түшсэн байна. Кангюй нарын хамтаар Хан улсын холбоотон болсон Усунь нартай амжилттай байлдаж хүчээ бэхжүүлэхийн зэрэгцээ одоогийн Кыргызстаны нутагт байх Талас голд бэхлэлт байгуулсан гэдэг. НТӨ 36 онд Хан улсын цэрэгт ялагдаж амиа алджээ. (Ц.Төрбат)

Ашигласан ном зохиол

Гумилев Л.Н. Хунну в Китае. СПб., 1994.

Монгол улсын түүх. Тэргүүн боть. УБ., 2004.

Таскин В.С. Материалы по истории сюнну. М., 1973.

Хүннүгийн толь бичиг. Эрхлэн нийтлүүлсэн Ц.Төрбат. УБ., 2011. 

Хүннүгийн түүх соёл. Ред. Ж.Болдбаатар, П.Дэлгэржаргал. УБ., 2011.

 

 

Дэлгэрүүлж үзэх ном зохиол