Хүннүгийн газар нутгийн зураг

Үндсэн мэдээлэл:

Хамаа бүхий үг Хүннү гүрэн, Хуханье шаньюй, Чжичжи шаньюй, Умард Хүннү
Төрөл Монголын эртний улс
Түүхэн эрин үе Хүннүгийн үе
Он цаг НТ 48 - 216
Салбар Монголын эртний түүх

Өмнөд Хүннү

НТ 48 онд Хүннү гүрэн хоёр том хэсэгт хуваагдсаны нэг нь Өмнөд Хүннү болно.

Хүннү гүрэн НТӨ 54 онд Хуханье ба Чжичжи шаньюй нарын үед нэгэнтээ хуваагдсан боловч дахин нэгдсэн билээ. Харин НТ 48 онд Умард, Өмнөд болон эргэлтгүйгээр хуваагдсан байна. 50 онд Би шаньюйн удирдсан Өмнөд хүннүчүүд Хань улсын албат болжээ. Тэднийг эхэн үедээ хилийн 8 тойрогт хуваан шаньюй төвлөн удирдаж байв. Умард Хүннү улс 93 онд мөхсөн бөгөөд энэ явдалд Өмнөд Хүннү нар Хань улстай хавсран ихээхэн үүрэг гүйцэтгэжээ. Үүнээс хойш Өмнөд Хүннү нар Хань улсын захиргаан дор Цагаан хэрмийн дотор одоогийн Шаньси, Шэньси муж болон Ордост амьдран суух болсон. Тэд улс төрийн төдийгүй эдийн засгийн хувьд Хань улсаас хамааралтай байв. Өмнөд хүннүчүүд өөрсдийн тусгаар тогтнол, аж ахуй, соёлын өвөрмөц байдлаа хадгалахын төлөө тэмцсээр байв. Жишээлбэл, 94 онд Өмнөд хүннү нар бослого гаргасан. Зүүн Хань улс мөхөх үед тэд босогчидтой нийлжээ. 188 онд Өмнөд шаньюй Хань улсад цэргийн тусламж үзүүлэх гэснийхээ төлөө өөрсдийнхөндөө алагджээ. 216 онд Цао Цао Өмнөд Хүннүг босогчдын талд оруулахгүй тулд таван тойрогт хувааж, шаньюйг барьцаанд авсан. 304 онд Лю Юань хэмээх ноён Өмнөд Хүннүгийн Хань улсыг байгуулсан. (Ц.Төрбат)

            

Ашигласан ном зохиол

Гумилев Л.Н. Хунну в Китае. СПб., 1994. 

Крадин Н.Н. Хүннү эзэнт улс. Орос хэлнээс орчуулсан Н.Ганбат. УБ., 2012.     

Монгол улсын түүх. Тэргүүн боть. УБ., 2004.

Хүннүгийн толь бичиг. Эрхлэн нийтлүүлсэн Ц.Төрбат. УБ., 2011. 

Хүннүгийн түүх соёл. Ред. Ж.Болдбаатар, П.Дэлгэржаргал. УБ., 2011.

           

 

 

Дэлгэрүүлж үзэх ном зохиол