Эртний нүүдэлчдийн оршуулгын үндсэн хэлбрийн нэг бол нас барсан хүнийг газарт нүх ухаж булшлан оршуулах ёс юм. Тэгвэл олон зүйлийн булш оршуулгаас зан үйлийн хувьд бусдаас ялгарах нэг өвөрмөц хэлбэр нь эртний түрэгийн үеийн “морьтой оршуулга” юм. Гэхдээ нас барсан хүндээ бүтэн морь дагалдуулан оршуулах энэ ёс бүр төмөр зэвсгийн түрүү үеийн Пазырык булшнаас улбаатай. Тухайлбал, Монгол болон Оросын Алтайд олноор малтан судалсан Пазырыкийн булшинд 1-10 хүртэл, цөөн тохиолдолд үүнээс ч илүү тоотой морь дагалдуулан оршуулдаг байсан нь нэгэнт батлагдаад байна. 
    Морьтой булш нь тархалтын хувьд нэлээд өргөн цар хүрээтэй буюу Монгол орны зүүн бүсийн зүүн хэсэг, говийн бүсийн өмнөд хэсгээс бусад бүс нутагт илэрч олдоод байгаа бол харин байршлын хувьд дийлэнх олонх тохиолдолд эрт цагийн ямар нэг бүлэглэн орших дурсгалын дэргэд, тэдгээрийн чулуунаас авч ашиглан хийсэн байдаг. Жишээлбэл, Баруун бүс нутагт Хүрэлийн үеийн хиргисүүрийн ойролцоо, эсвэл түрүү төмрийн үеийн Пазырык булшны дэргэдээс тус тус илэрч олддог бол Монгол орны төвийн бүсээр ихэнх тохиолдолд Хүннүгийн бүлэг оршуулгын газрын дундаас олдож байна. 
    Булшны үндсэн хэлбэр нь ерөнхийдөө дугуй, зууван дугуй хэлбэртэй, овгор харагдах боловч төв хэсэгтээ чулуу цөөн ба бага зэрэг хотгор байдалтай, мөн ихэнх тохиолдолд дараасны төв хэсэгт булшны нүхнийг тойруулан тусгайлан хийсэн дугуй болон дөрвөлжин хүрээтэй байдаг. Булш нь хөрсөн дээр ерөнхийдөө 3-12 метр хүртэл голч бүхий дараастай байх ба 0,6-2,4 метр хүртэл гүнд, ихэвчлэн хүнээ авсгүйгээр (маш цөөн тохиолдолд модон авсанд) оршуулдаг ажээ.Зарим тохиолдолд булшны нүхэнд тусгайлан хөмөг гаргаж уг хөмөгт хүнээ тавих нь бий. Улмаар нас барсан хүнийг ээмэг, бүс, толь, сам, малгай, хувцас, сав суулга зэрэг гоёл чимэг-эдлэл хэрэглэл, хутга, нум сум, илд зэрэг зэр зэвсгийн зүйлс үүнээс гадна бусад булшнаас ялгарах гол онцлог болох эмээл хазаартай хүлэг морьтой нь цуг оршуулдаг байжээ. 
    Харьцуулсан судалгаанаас үзэхэд дагалдуулах морины тоо тухайн хүний нас болон хүйстэй огт холбоогүй төдийгүй, булшны гадаад хэлбэртэй ч ямар нэг холбоогүй гэдэг нь тогтоогдсон юм. Өөрөөр хэлбэл, нас барсан хүний нас, хүйснээс хамаарахгүй зарим тохиолдолд нэг, зарим тохиолдолд хоёр морь дагалдуулсан байдаг. Тиймээс үүнийг тухайн талийгаачийн нийгэмд эзлэх байр суурь, эрх мэдэл, хөрөнгө чинээтэй холбож үзэх нь зүйтэй. Учир нь хуримтлуулсан эх хэрэглэгдэхүүнээс харахад хос морьтой булш тооны хувьд цөөн боловч дагалдуулсан эд өлгийн зүйлсээр арай илүү баялаг байгаагаар тайлбарлаж болно.
    Он цагийн хувьд НТ VI-IX зуун буюу түрүү Түрэгийн үеэс Уйгурын хожуу үе, Хятаны эхэн үе хүртэлх өргөн цаг хугацааг хамарч байна. (Н.Баярхүү)