Үндсэн мэдээлэл:

Адил утгатай үг Ачит Чин ван Сансрайдорж
Төрөл Шашин
Цаг үе XIX-XX зуун
Хэний хаанчлалын үед Бадаргуулт төр
Сүмийн онцлог Эрдэнэ мэргэн хувилгаан суух болжээ.
Байгуулагдсан он 1884 он
Хаана байсан Сэцэн хан аймаг
Сүмийг байгуулсан хүн Засаг бэйс Лаваанрэгзэн, төвд хамба Лувсандаржаа нар

Ганданпэрэнлэйдаржаалин сүм

Сэцэн хан аймгийн Чин Ачит засгийн хошуунд байсан хийд

    Сэцэн хан аймгийн Ачит Чин ван Сансрайдоржийн хошууны Даш Яйчил уулын овооны өвөрт байгуулжээ. Анх Манжийн Бадаргуулт төрийн аравдугаар он (1884)-д засаг бэйс Лаваанрэгзэн, Төвд хамба Лувсандаржаа нар Даш Яйчил уулын өвөрт “Гандан пэрэнлэйдаржаалин” хэмээх сүм байгуулж олон зүйлийн хурал ном хуруулав. Мөн Майдар бурхан залж хүрээ эргүүлэх тэргүүнийг үйлдүүлэв. Бадаргуулт төрийн хорьдугаар он (1894)-д засаг бэйс Лаваанрэгзэнгийн үед Ламрин дацанг сүмийн хамт нэмэн байгуулжээ. Олноо өргөгдсөний тавдугаар (1915) онд засаг бэйс Сансрайдоржийн үед Дашчойнхорлон, Дашдэндэвлин хэмээх хоёр аймаг зохиож хурал ном хуруулжээ. Үүнээс гадна тус сүмд Ачит Чин вангийн хошууны Эрдэнэ мэргэн тунгаагч бишрэлт номч билэгт хувилгаан Довчин гүүш байв. Тэрээр Бадаргуулт төрийн 14-р онд Богд ламаас хувилгаан ямба шагнагджээ. 19-р онд Эрдэнэ мэргэн бандид цол олгуулжээ. 1911 онд Тунгалаг бишрэлт цол шагнал хүртээжээ. 1915 оноос Богд хааны газраас тусгайлан зарлиг гаргаж уул хошууны дотроос түүний харьяат занги Бадрахын сум ба хиа зовлон залбирагч шавь болох хэмээсэн хүн нарын хамтаар шавь болгон оруулж харьяат сүм, хурлыг эрхлэн залгамжлуулахаар шагнан хүртээсэн юм. Ийнхүү Эрдэнэ мэргэн хувилгаан суух болжээ. (С.Чулуун, Н.Маралмаа)

Ашигласан ном зохиол

Монгол улсын шаштир. УБ. 1997
Монгол Улс ҮТА. ФА-12. Д-1. ХН-36

Дэлгэрүүлж үзэх ном зохиол

Монгол улсын шаштир. УБ. 1997
Майдар Д. Монголын хот тосгоны гурван зураг. УБ., 1970
Монголын хүрээ хийдийн түүх, (эмхтгэсэн Ч.Банзрагч, Б.Сайнхүү). Соёмбо принтинг. УБ., 2004