ТУРАНХАЙ

1. Хүн, мал амьтан эцэнхий, турхан - Уранхай шар тэрлэг хэдэрсэн арван хэдэн настай туранхай хүү гүйж дэлгэрэнгүй... М.Чимид. Алтан номын үсэг., туранхай мал (тарга хүч муутай мал), туранхай турсага (маш туранхай малыг муушаасан нь), туранхай морь таргалж болно, өвчтэй хүн эдгэж болно [зүйр цэцэн үг] (оролдож, санаж сэдвэл болохгүй бүтэхгүй зүйл үгүй гэсэн санаа), туранхай хүүхэд (эцэнхий турьхан хүүхэд), эцэнхий туранхай [хоршоо] (хүн, мал амьтны хүч таргагүй, турь муутай байдал), туранхай туригар [хоршоо] (туранхай өндөр нарийн);


2. Амт шимтгүй, өөх нүнжиггүй мах: туранхай мах (муу мах).

туранхай мал тарга хүч муутай мал
туранхай турсага маш туранхай малыг муушаасан нь
туранхай морь таргалж болно өвчтэй хүн эдгэж болно оролдож, санаж сэдвэл болохгүй бүтэхгүй зүйл үгүй гэсэн санаа
туранхай хүүхэд эцэнхий турьхан хүүхэд
эцэнхий туранхай хүн, мал амьтны хүч таргагүй, турь муутай байдал
туранхай туригар туранхай өндөр нарийн
туранхай мах муу мах