ТОО

1. Юмны хэмжээ, ширхэг: тоо авах (а. Тоолох; б. Тооцоолж гаргасан дүн мэдээ авах), тоо авах дэлгэрэнгүй... (хэмжих багажийн заалтыг харуулдаг хэсэг), тоо алдах (а. Тоо ташаарч бодох, буруу бодох; б. [шилжсэн] Тоолж барахааргүй их), тоо бүртгэгч (тоо бүртгэлийн ажил эрхэлсэн хүн), тоо ёсоор (байвал зохих тоогоороо), малын тоо бүртгэл (мал тооллого), хүн амын тоо бүртгэл (хүн амын тооллого, бүртгэл судалгаа), эд аж ахуйн тоо бүртгэл (эд аж ахуйн тооллого, бүртгэл судалгаа), философийн тоо (объектын гадаад тодорхой чанар буюу түүний хэмжээ, багтаамж мөн шинжийн хөгжсөн хэр хэмжээ зэргийг заадаг категори), хэл шинжлэлийн тоо (юмны олон цөөнийг заадаг хэл зүйн ай); тоо бүртгэлийн судлал (нийгмийн хөгжил, ардын аж ахуй дахь тооны хуваарилалтыг судлах ухаан), тоонд оруулах (а. Бүртгэлд хамруулах; б. [шилжсэн] Сэхэх, дээрдэх, дээшлэх), тооноос гарах (а. Бүртгэлээс хасагдах; б. [шилжсэн] Доройтох, муудах), тооноос хасах (бүртгэлээс хасах), тооны нэр (үгсийн аймгийн нэгэн ай), орон тоо (албан газар байгууллагын ажиллагсдын байвал зохих хүний тоо), хяналтын тоо (тогтоосон тоо), тоо томшгүй (хязгааргүй, маш олон) - Урт модонд хэлхэн татсан тоо томшгүй олон дарцаг намилзана. Б.Ринчен. Үүрийн туяа., тоо бай [хоршоо] (юмны олон цөөний хэмжээ), тоо баримт [хоршоо] (юманд нотолгоо баталгаа болох тоон үзүүлэлт), тоо бүртгэл [хоршоо] (тоон үзүүлэлтээр бүртгэж тэмдэглэсэн юм), тоо данс [хоршоо] (аливаа зүйлийн хэмжээ, түүний бүртгэл) - Цэргийн тоо дансыг нь байцаан үзэв. В.Инжаннаши. Хөх судар., тоо товчоо [хоршoo] (бүртгэж нягталсан данс хар) - Бичиг судрыг бүгдийг нийлүүлэн бичиж гаргасан тоо товчоо үзүүлэв. В.Инжаннаши. Хөх судар., тоо толгой [хоршoo] (мал амьтныг тоолох нэгж) - Энэ баячууд малынхаа тоо толгойг чухам хэдийг мэддэггүй. Монгол ардын домог үлгэр., тоо томьёо [хоршoo] (а. Бүртгэл, тооцоо; б. Тооны элдэв томьёолол) - Янагш чинагш явалцан тоо томьёог авах мэт. Замлин Сэнчиний намтар оршив., тоо хэмжээ [хоршоо] (а. Юмны олон цөөний баримжаа дүн; б. Тоогоор тогтоосон норм) - Хошуу тамгын газар тусгайлан тогтсон тоо хэмжээний дотор багтан заалгав. Б.Ринчен. Монгол бичгийн хэлний зүйн удиртгал., тоо цифр [хоршоо] (юмны хэмжээ, ширхэг болон түүнийг тэмдэглэсэн тэмдэглэгээ), тоо ширхэг [хоршоо] (юмны тоон дүн, салангид нэгж), *тоо бөглөх (тоо гүйцээхийн тулд ор нэр төдий байх) - Дугаржав би Барон Унгерний энэ дайнд зөвхөн тоо бөглөж явсан минь илэрхий тул гэм хорын явдалгүй байлтай. Л.Түдэв. Хувьсгал танаа өчье., тоо бүрэн толгой мэнд [зүйр цэцэн үг] (хорогдолгүй, тоо ёсоороо гэсэн санаа), тоо нь бум хүрч, тоос нь огторгуйд тулах [зүйр цэцэн үг] (мал сүрэг үржин олшрох гэсэн санаа), тоогүй торгыг хайчилж товч бүч хийх, энгүй торгыг эсгэж энгэр заам залгах [зүйр цэцэн үг] (үл бүтэх зүйл бодох санах гэсэн санаа);


2. Тооны дүрс, тэмдэг: арвын тоо (арав гэсэн тооны тэмдэг), гурвын тоо (гурав гэсэн тооны тэмдэг), тоо дэлгэрэнгүй... (тооны ухааны үндсэн хэсэг буюу тооны хамгийн энгийн чанар, түүнийг бодох арга ухаан), тоо бодох (тооны үйлдэл хийх), тоо тоолох (а. Хэд хэчнээн болохыг тоолох; б. Тоо чээжээр унших), тооны машин (тоо бодон хариу гаргаж чаддаг төхөөрөмж), тооны онол (бүхэл тооны шинжийг судалдаг математикийн сонгомол салбар), тооны ухаан (аливаа юмны хэмжээ, хэлбэр судлах тоо бодлого, томьёоны ухаан, хэмжихүй ухаан, гурвалжны ухаан зэргийн ерөнхий нэр), тооны хувьсал чанарт шилжих хууль (тооны өөрчлөлт нь хуримтлагдсаар тодорхой хязгаарт хүрсэн цагт объектын шинж өөрчлөгддөг гэж үздэг диалектикийн хууль), тооны хүрд (үржүүлэхийн хүрд); бутархай тоо (нэг бүхэл юмны хэсгийг үзүүлсэн тоо), олон тоо [хэл шинжлэл] (юмны олныг заах үг, дагавар), өрөөсгөл тоо ~ сондгой тоо (тэгш биш тоо), сондгой тоо (тэгш хуваагдахгүй тоо), тэгш тоо (үлдэгдэлгүй тэгш хуваагдах тоо), тоо бодож ухаан орох, торго өмсөж гоё болох [зүйр цэцэн үг] (тоо бодвол сэтгэхүй хөгжинө гэсэн санаа), тоо мэдэхгүй хүнээр данс бүү бодуул, томоо муутай хүнээр төр бүү бариул [зүйр цэцэн үг] (тавтиргүй, бодлогогүй хүн төр үймүүлдэг гэсэн санаа).

тоо авах а. Тоолох; б. Тооцоолж гаргасан дүн мэдээ авах
тоо авах байгууламж хэмжих багажийн заалтыг харуулдаг хэсэг
тоо алдах а. Тоо ташаарч бодох, буруу бодох; б. [шилжсэн] Тоолж барахааргүй их
тоо бүртгэгч тоо бүртгэлийн ажил эрхэлсэн хүн
тоо ёсоор байвал зохих тоогоороо
малын тоо бүртгэл мал тооллого
хүн амын тоо бүртгэл хүн амын тооллого, бүртгэл судалгаа
эд аж ахуйн тоо бүртгэл эд аж ахуйн тооллого, бүртгэл судалгаа
философийн тоо объектын гадаад тодорхой чанар буюу түүний хэмжээ, багтаамж мөн шинжийн хөгжсөн хэр хэмжээ зэргийг заадаг категори
хэл шинжлэлийн тоо юмны олон цөөнийг заадаг хэл зүйн ай
тоо бүртгэлийн судлал нийгмийн хөгжил, ардын аж ахуй дахь тооны хуваарилалтыг судлах ухаан
тоонд оруулах а. Бүртгэлд хамруулах; б. [шилжсэн] Сэхэх, дээрдэх, дээшлэх
тооноос гарах а. Бүртгэлээс хасагдах; б. [шилжсэн] Доройтох, муудах
тооноос хасах бүртгэлээс хасах
тооны нэр үгсийн аймгийн нэгэн ай
орон тоо албан газар байгууллагын ажиллагсдын байвал зохих хүний тоо
хяналтын тоо тогтоосон тоо
тоо томшгүй хязгааргүй, маш олон
тоо бай юмны олон цөөний хэмжээ
тоо баримт

баталгаа болох тоон үзүүлэлт

тоо бүртгэл тоон үзүүлэлтээр бүртгэж тэмдэглэсэн юм
тоо данс аливаа зүйлийн хэмжээ, түүний бүртгэл
тоо товчоо бүртгэж нягталсан данс хар
тоо толгой мал амьтныг тоолох нэгж
тоо томьёо а. Бүртгэл, тооцоо; б. Тооны элдэв томьёолол
тоо хэмжээ а. Юмны олон цөөний баримжаа дүн; б. Тоогоор тогтоосон норм
тоо цифр юмны хэмжээ, ширхэг болон түүнийг тэмдэглэсэн тэмдэглэгээ
тоо ширхэг юмны тоон дүн, салангид нэгж
тоо бөглөх тоо гүйцээхийн тулд ор нэр төдий байх
тоо бүрэн толгой мэнд хорогдолгүй, тоо ёсоороо гэсэн санаа
тоо нь бум хүрч тоос нь огторгуйд тулах мал сүрэг үржин олшрох гэсэн санаа
тоогүй торгыг хайчилж товч бүч хийх энгүй торгыг эсгэж энгэр заам залгах үл бүтэх зүйл бодох санах гэсэн санаа
арвын тоо арав гэсэн тооны тэмдэг
гурвын тоо гурав гэсэн тооны тэмдэг
тоо бодлого тооны ухааны үндсэн хэсэг буюу тооны хамгийн энгийн чанар, түүнийг бодох арга ухаан
тоо бодох тооны үйлдэл хийх
тоо тоолох а. Хэд хэчнээн болохыг тоолох; б. Тоо чээжээр унших
тооны машин тоо бодон хариу гаргаж чаддаг төхөөрөмж
тооны онол бүхэл тооны шинжийг судалдаг математикийн сонгомол салбар
тооны ухаан аливаа юмны хэмжээ, хэлбэр судлах тоо бодлого, томьёоны ухаан, хэмжихүй ухаан, гурвалжны ухаан зэргийн ерөнхий нэр
тооны хувьсал чанарт шилжих хууль тооны өөрчлөлт нь хуримтлагдсаар тодорхой хязгаарт хүрсэн цагт объектын шинж өөрчлөгддөг гэж үздэг диалектикийн хууль
тооны хүрд үржүүлэхийн хүрд
бутархай тоо нэг бүхэл юмны хэсгийг үзүүлсэн тоо
олон тоо юмны олныг заах үг, дагавар
өрөөсгөл тоо сондгой тоо тэгш биш тоо
сондгой тоо тэгш хуваагдахгүй тоо
тэгш тоо үлдэгдэлгүй тэгш хуваагдах тоо
тоо мэдэхгүй хүнээр данс бүү бодуул томоо муутай хүнээр төр бүү бариул тавтиргүй, бодлогогүй хүн төр үймүүлдэг гэсэн санаа