НАМАР

Зуны дараа бу‏юу долоо, найм, есдүг‎ээр сард тохиох улирал - Хавар болоход Гек хамгийн түрүүн хөл нүцгэн дэлгэрэнгүй... Марк Твен. Том Сойерын адал явдал., намрын хонгор салхи (намрын урьхан зөөлөн салхи), намрын уур орох (намрын амьсгал орох буюу халууны эрч буурч, нүүдлийн шувуу ганганахаа болих үе), намрын эхэн сар (долоодугаар сарын сүүл), намрын хугас дунд (намрын улирал дундаа орох буюу өдөр шөнө тэнцэх агаад хяруу унаж, ичээний амьтад үүр ноохойгоо хурааж, ургамлын өнгө алдрах үе), намрын дунд сар (наймдугаар сарын сүүл, есдүг‎ээр сарын ‎эхэн), намрын сүүл сар (есдүг‎ээр сарын сүүл, аравдугаар сар), намрын тэргүүн бич сар (есдүгээр сар), намрын дунд тахиа сар (аравдугаар сар), намрын адаг нохой сар (арван нэгдүгээр сар),  намрын шар нар (намрын илчит нар), халуун намар (намар болоод удаагүй бу‏‏‏юу долоон сарын сүүлч, наймдугаар сарын ‎‎эхний аагим халуун үе), ганган хүний үхэл хавар намар [зүйр ц‎эцэн үг] (дулаан хувцас өмсөлгүй гоёж гүйс‎‎ээр хаврын хавсарга, намрын с‎э‎рүүнд өвчин тусах гэсэн санаа), намар өвс овоолохгүй бол хавар үхдэл овоолно [зүйр цэцэн үг] (цагт нь амжиж өвс хадлангаа бэлтгэж базаахгүй бол тарчиг үед мал өлбөрч үхдл‎‎ээр нь овоо босгоно гэсэн санаа), намар шиг гэртээ, хавар шиг амьдрах [зүйр цэцэн үг] (а. Баян байтал ядуу зүдүү ‏юм шиг амьдрах; б. Хэтэрхий нарийн харамч гэс‎эн санаа), намрын тэнгэр инээсээр инээсээр цаашаа, хаврын тэнгэр уйлсаар уйлсаар наашаа [зүйр цэцэн үг] (хавар бол ирж яваа цаг, намар бол цаашилж яваа цаг г‎эсэн санаа), намрын мандарваа цэцэг [ургамал] (өвсөн иштэй, газраар бүрхэж ургадаг, удвал цэцгийн адил хүрэн цэцэгтэй, буурцаг шар, навч нь мандарваа цэцгийн навчнаас арай багахан нэгэн зүйл цэцэг), намрын могой төмс [ургамал] (уулын жим, гуу, ой модны завсар, сүүдэрлэг чийгтэй газар ургадаг, олон наст өвс, төмслөг иш нь бөөрөнхий бөгөөд эмд орно), намрын сиймхийлэг цэцэг [ургамал] (өвсөн ишнээс ургадаг, улаан өнгөтэй, хэлтэс нь ацтай, намар цэцэглэдэг нэгэн зүйл цэцэг), намрын хайтан цэцэг [ургамал] (өвсөн ишнээс ургах, ногоон навчтай, цайвар улаавтар цэцэг).

намрын хонгор салхи намрын урьхан зөөлөн салхи
намрын уур орох

намрын амьсгал орох буюу халууны эрч буурч, нүүдлийн шувуу ганганахаа болих үе

намрын эхэн сар долоодугаар сарын сүүл
намрын хугас дунд

намрын улирал дундаа орох буюу өдөр шөнө тэнцэх агаад хяруу унаж, ичээний амьтад үүр ноохойгоо хурааж, ургамлын өнгө алдрах үе

намрын дунд сар наймдугаар сарын сүүл, есдүгээр сарын эхэн
намрын сүүл сар есдүгээр сарын сүүл, аравдугаар сар
намрын шар нар намрын илчит нар
халуун намар намар болоод удаагүй буюу долоон сарын сүүлч, наймдугаар сарын эхний аагим халуун үе
ганган хүний үхэл хавар намар дулаан хувцас өмсөлгүй гоёж гүйсээр хаврын хавсарга, намрын сэрүүнд өвчин тусах гэсэн санаа
намар өвс овоолохгүй бол хавар үхдэл овоолно цагт нь амжиж өвс хадлангаа бэлтгэж базаахгүй бол тарчиг үед мал өлбөрч үхдлээр нь овоо босгоно гэсэн санаа
намар шиг гэртээ хавар шиг амьдрах а. Баян байтал ядуу зүдүү юм шиг амьдрах; б. Хэтэрхий нарийн харамч гэсэн санаа
намрын тэнгэр инээсээр инээсээр цаашаа, хаврын тэнгэр уйлсаар уйлсаар наашаа хавар бол ирж яваа цаг, намар бол цаашилж яваа цаг гэсэн санаа
намрын мандарваа цэцэг өвсөн иштэй, газраар бүрхэж ургадаг, удвал цэцгийн адил хүрэн цэцэгтэй, буурцаг шар, навч нь мандарваа цэцгийн навчнаас арай багахан нэгэн зүйл цэцэг
намрын могой төмс уулын жим, гуу, ой модны завсар, сүүдэрлэг чийгтэй газар ургадаг, олон наст өвс, төмслөг иш нь бөөрөнхий бөгөөд эмд орно
намрын сиймхийлэг цэцэг өвсөн ишнээс ургадаг, улаан өнгөтэй, хэлтэс нь ацтай, намар цэцэглэдэг нэгэн зүйл цэцэг
намрын хайтан цэцэг өвсөн ишнээс ургах, ногоон навчтай, цайвар улаавтар цэцэг
намрын тэргүүн бич сар

есдүгээр сар

намрын дунд тахиа сар

аравдугаар сар

намрын адаг нохой сар

арван нэгдүгээр сар