Монгол хэлний их тайлбар толь

А Б В Г Д Е Ё Ж З И К Л М Н О Ө П Р С Т У Ү Ф Х Ц Ч Ш Э Ю Я

ЛАМ I

/ шашин /

1. Шашны эрдэм ном, номлол бясалгалаар гүн гүнзгий хувраг: ламгүй газар бумба галзуурах [зүйр цэцэг дэлгэрэнгүй...

2. Ламын шашны санваар сахисан хүн; гэлэгбагийн ёсны санваартан - Цөмийг нь лам болгож амжжээ. С.Дашдэндэв. дэлгэрэнгүй...номын лам (чойжин), лам болох (а. Үс гэзгийг хусаж, шашны санваартан болох; б. [шилжсэн] Архинд согтох), лам дээл (лам нарын өмсөх хэлтгий захтай дээл), лам гэр (лам нарын суухад зориулсан гэр), лам тэрлэг (лам хүний өмсөх зуны дан дээл), лам хүн (шашны санваартан, хувраг хүн), ламын шашин (бурхны шашны хэлбэр, христийн тооллын долоодугаар зууны үед бурхны шашин төвөдөд хүрч тус газрын шашны бүрэлдэхүүний өөртөө шингээн авч ерийн бурхны шашнаас ялгагдан ламын шашин хэмээн нэрлэгдэв), да лам (шашны хурлын захиргааны хэрэг эрхэлсэн албан тушаалтны хэргэм зэрэг) - Харин да ламын хойноос дагаж нүүх гэсэн хуйвалдаан гарч магадгүй байна. П.Хорлоо. Багш., хамба лам (тэргүүн лам), хар лам (үнэн алдартны шашны лам) - Хар лам Парняков Ховд, Улаангомоор орж, дараа нь Хангилцаг хүрч Алексейнд айлчилсан билээ. Л.Түдэв. Улаан долгион., ширээт лам (дээд тушаалын лам), засаг лам (дэмч), лам хувраг [хоршоо] (бурхны шавь болж сахил санваар хүртсэн хувраг хүн) - Улсын эзэн нь басхүү лам хуврагийг дагуулах бөгөөд ав шувуунд ужидлан чухам хэргээ эрхлэхгүй. В.Инжаннаши. Хөх судар., лам чавганц [хоршоо] (санваар сахисан эрэгтэй, насжаар эмэгтэй хүмүүс) - Лам чавганцтай цөм барьж аваад, түүний хотонд орж, хаан суурийг нь эзлээд... В.Инжаннаши. Хөх судар., лам олдохгүй бол буцахдаа залах [зүйр цэцэн үг] (шилж сонгосон нь олдохгүй арга мухардвал голсноо авах гэсэн санаа), лам ч биш, хар ч биш [зүйр цэцэн үг] (юу ч биш, хоёрын хооронд гэсэн санаа), билигт лам (сүм хийдийн орчуулагч, зохион бичигч лам).

ламгүй газар бумба галзуурах	эрдэм чадалтай хүн байхгүй үед захын муу хүн хийрхэн эзлэхийг муушаасан хэллэг
лам болох	а. Үс гэзгийг хусаж, шашны санваартан болох; б. [шилжсэн] Архинд согтох
лам дээл	лам нарын өмсөх хэлтгий захтай дээл
лам гэр	лам нарын суухад зориулсан гэр
лам тэрлэг	лам хүний өмсөх зуны дан дээл
лам хүн	шашны санваартан, хувраг хүн
ламын шашин	бурхны шашны хэлбэр, христийн тооллын долоодугаар зууны үед бурхны шашин төвөдөд хүрч тус газрын шашны бүрэлдэхүүний өөртөө шингээн авч ерийн бурхны шашнаас ялгагдан ламын шашин хэмээн нэрлэгдэв
да лам	шашны хурлын захиргааны хэрэг эрхэлсэн албан тушаалтны хэргэм зэрэг
хамба лам	тэргүүн лам
хар лам	үнэн алдартны шашны лам
ширээт лам	дээд тушаалын лам
лам хувраг	бурхны шавь болж сахил санваар хүртсэн хувраг хүн
лам чавганц	санваар сахисан эрэгтэй, насжаар эмэгтэй хүмүүс
лам олдохгүй бол буцахдаа залах	шилж сонгосон нь олдохгүй арга мухардвал голсноо авах гэсэн санаа
лам ч биш, хар ч биш	юу ч биш, хоёрын хооронд гэсэн санаа
билигт лам	сүм хийдийн орчуулагч, зохион бичигч лам
номын лам	чойжин
засаг лам	дэмч