ИЛ I

1. Юмны халхлагдаагүй, далд биш - Тэр дүгрэг том чулууны ихэнх нь шороонд булагдаад, дөнгөж өнгөн тал нь ил дэлгэрэнгүй... Д.Мягмар. Уянгын туужууд., ил гаргах (а. Авдар савнаас гарган авах; б. Харагдах газарт гаргах; в. Илчлэх, илрүүлэх), ил захидал (а. Захиа ил бичин явуулахад зориулсан шуудангийн тусгай зураг бүхий зүйл; б. Олноо мэдүүлэх зорилгоор сонин, сэтгүүлд нийтэлсэн зүйл) - Хөдөөгүүр явж захидал цуглуулж марк, ил захидал худалддаг. С.Удвал. Та бид уулзана., ил уурхай (ашигт малтмалыг газрын гадарга дээр олборлодог уурхай), ил задгай [хоршоо] (хурааж бөөгнүүлээгүй, сул задгай), далласан газар нь ил гарч, далайсан газар нь далд орох [зүйр цэцэн үг] (хүний аяар байх), ил газарт морио уя, итгэсэн хүнд үгээ хэл [зүйр цэцэн үг] (аливаа юм ил тод байх нь сайхан гэсэн санаа);


2. Нууц биш, илэрхий, тодорхой: ил хэлэх (ил ярих) - За таныг би үнэн санаагаа ил хэллээ гэж бодож байна. дэлгэрэнгүй... Гурван зангилаа., ил ярих (а. Нүүр тулж ярих; б. Олны өмнө ярих), илэн далангүй [хоршоо] (ний нуугүй, нууц хаах зүйлгүй ярих байдал), ил далд [хоршоо] (а. Нүдэнд ил хийгээд нууц далд юмс - Хүн бүхэн чамайг ил далдыг мэдэгч мэргэн цэцэн тэнгэрлэгийн үрс гэнэ. В.Инжаннаши. Хөх судар; б. Мэдэх, мэдэхгүй юмс), ил тод [хоршоо] (ив илэрхий) - Надтай ийм халз ил тод, эрээ цээргүй ярьдаг хүн тааралдаж байгаагүй юм байна. Ж.Пүрэв. Гурван зангилаа.

ил гаргах а. Авдар савнаас гарган авах; б. Харагдах газарт гаргах в. Илчлэх, илрүүлэх
ил захидал а. Захиа ил бичин явуулахад зориулсан шуудангийн тусгай зураг бүхий зүйл; б. Олноо мэдүүлэх зорилгоор сонин, сэтгүүлд нийтэлсэн зүйл
ил уурхай ашигт малтмалыг газрын гадарга дээр олборлодог уурхай
ил задгай хурааж бөөгнүүлээгүй, сул задгай
далласан газар нь ил гарч, далайсан газар нь далд орох хүний аяар байх
ил газарт морио уя, итгэсэн хүнд үгээ хэл аливаа юм ил тод байх нь сайхан гэсэн санаа
ил хэлэх ил ярих
ил ярих а. Нүүр тулж ярих; б. Олны өмнө ярих
илэн далангүй ний нуугүй, нууц хаах зүйлгүй ярих байдал
ил далд а. Нүдэнд ил хийгээд нууц далд юмс - Хүн бүхэн чамайг ил далдыг мэдэгч мэргэн цэцэн тэнгэрлэгийн үрс гэнэ. В.Инжаннаши. Хөх судар; б. Мэдэх, мэдэхгүй юмс
ил тод ив илэрхий
Ижил үг:

ИЛ II

ИЛ III

ИЛ IV