ХЯЛГАСАН
1. Адууны дэл сүүл, үхрийн савга, тэмээний зогдор, ямааны хялгас зэргийн бүдүүн ширхэгтэй хатуу үс: адууны дэлгэрэнгүй...
хялгас (адууны дэл сүүлний бүдүүн ширүүн ширхэгтэй үс) - Хэдэн туг хялгас адууны дэл сүүлнээс таслав. Д.Пүрэвдорж. Шүлгүүд., үхрийн хялгас (үхрийн сүүлний бүдүүн ширүүн ширхэгтэй үс), үс хялгас [хоршоо] (а. Малын ноос; б. Хүний үсийг муушаасан нь; в. [шилжсэн] Өчүүхэн төдий, огтхон ч, юман чинээ), хялгасан дээс уяанд бөх, хянуур хүн ажилд сайн [зүйр цэцэн үг] (хялгасаар хийсэн дээсээр юм уяхад бөх сайн, хянуур хашир хүн ажил хөдөлмөрийг нямбай хийдэг гэсэн санаа).
2. Мөнхүү хялгасаар хийсэн эд юм: хялгасан судас (амьтан, хүний эд эрхтэнд тархсан хамгийн нарийн судас), хялгасан дэлгэрэнгүй...хоолой (тун бага давчуу хоолой), хялгасан хорхой [амьтан] (усанд амьдардаг 0,5-2 миллиметр. бүдүүн, 1,5 метр урт, авгалдай нь шавж хавч хэлбэртэнд шимэгчилж бойждог, манай орны гол нуурт өргөн тархмал, хялгас шиг хэлбэртэй, хүрэн бор өнгөтэй хорхой, төрөл зүйл нэн олон), хялгасан хуур (хялгасаар хийсэн хуур хөгжим) - Намайг богдын хүрээнд очоод явж байхад, Гандан хүрээний дэнж дээр хавчиг үүрэгт хялгасан хуур хавчуулж үүрсэн, нэг бадарчин дайралдав. Ж.Пүрэв. Гурван зангилаа., хялгасан шүүр (хялгасыг модонд хадаж хийсэн шүүр), *хялгасан амь (а. Үхэх шахсан, дутуу голтой амь; б. [доромж] Өчүүхэн амь нас), *хялгасан дээгүүр гүйлгэх (хүнийг зовоон тарчлаах), хялгасан цагаан хорхой [амьтан] (хялгасны тасархай адил нарийн цагаан биетэй, нэгэн зүйл шимүүр хорхой: хүний нарийн бүдүүн гэдсэнд үржиж, хошногоор гарч өндөглөнө).
© Монгол хэлний их тайлбар толь 2016 он
Нэвтрэх
Ашиглах заавар
