ХҮНДЛЭХ

1. Хүндэтгэх, хүндтэйд үзэж ёс журмыг гүйцэтгэх - Хатан орж ирээд, бүгдэд үл мэдэгдэх жуумалзах мишээлтээр бэлэг дэлгэрэнгүй... С.Удвал. Их хувь заяа., хүндлэн дайлах (хүндэтгэлийн зоог барих) - Гэртээ жич залан аваачиж хоол ундны сайнаар элдэвчлэн дайлаад хувцас хунарын бэлэг барьж өгүүлрүүн. В.Шарма. Таван сургамж., хүндлэн зочлох (найрсгаар хүлээн авч идээ будаагаар дайлах) - Манай монголчууд таньдаг хүнээс таньдаггүй хүнээ илүү хүндлэн зочилдог юм билээ. С.Лочин нар. Галтай залуу нас., хүндлэх ёс (ахмадыг дээдэлж, хайрлах дэг журам) - Та нар хатнаа залаад ир, эрхэм гийчнийг өөрийн гараар хундага өргөн хүндлэх ёс гүйцэтгэ гэв. “Утга зохиол урлаг” сонин., багшаа хүндлэх (багшаа дээдлэн үзэх) - Багш нараа хүндэлж, заасан сургасныг нь нэг гэж орхилгүй цээжилжээ. С.Буяннэмэх. Түүвэр зохиол., настныг хүндлэх (хөгшдийг дээдлэх) - Настнаа хүндлэх гэдгийг эд нар бүр мартчихжээ. Манай муу Мандах ч арай ингэдэггүй сэн. Ц.Дамдинсүрэн. Түүвэр зохиол., хайрлан хүндлэх (бусдыг дотночлон хүндэтгэх) - Гэрийн эзэн эмчийг үдэж гаргахдаа түүнийг хайрлан хүндэлж хязгааргүй баярласнаа хэлж ядан байв. С.Удвал. Та бид уулзана;


2. Айлчин гийчнийг дайлах: зочид гийчдийг хүндлэх (зочдыг хүндэтгэн цай идээ барих, дайлах) - Төдхөн шинэ цай хөөсрөн буцалж, дэлгэрэнгүй... Ж.Дамдин. Үймээний жил., хүндлэх тусам хөндлөн унах [зүйр цэцэн үг] (олны хүндлэлийг дааж чадахгүй гэсэн санаа), хүндлэх хөнгөлөх авир өөрийн зангаас, хүндлэгдэх хөнгөлөгдөх авир хүний зангаас [зүйр цэцэн үг] (аливаа юм өөрөөс болон бусдаас шалтгаална гэсэн санаа).

хүндлэн дайлах хүндэтгэлийн зоог барих
хүндлэн зочлох найрсгаар хүлээн авч идээ будаагаар дайлах
хүндлэх ёс ахмадыг дээдэлж, хайрлах дэг журам
багшаа хүндлэх багшаа дээдлэн үзэх
настныг хүндлэх хөгшдийг дээдлэх
хайрлан хүндлэх бусдыг дотночлон хүндэтгэх
зочид гийчдийг хүндлэх зочдыг хүндэтгэн цай идээ барих, дайлах
хүндлэх тусам хөндлөн унах олны хүндлэлийг дааж чадахгүй гэсэн санаа
хүндлэх хөнгөлөх авир өөрийн зангаас хүндлэгдэх хөнгөлөгдөх авир хүний зангаас аливаа юм өөрөөс болон бусдаас шалтгаална гэсэн санаа