1. Хуурай болох, ус чийггүй болох - Түмэн од дээр нь мяралзан, шарлан хатаж эхэлсэн ногоог шир шир хийлгэн дэлгэрэнгүй...
ховдоглон зулгааж байгаа морьдын чимээ сонсогдоно. Ч.Лодойдамба. Тунгалаг Тамир., хатаж хувхайрах (ус чийггүй болж өгөрших), ам хатах (шүлс ялгаралт багасаж ам хуурайших), уруул хатах (уруул тос чийггүй болж омголтох) - Одоо яах вэ, хүүхээ, их ус руу, жинхэнэ ширүүн урсгал руу орлоо шүү гэж хатсан уруулаа долоон өвгөн тасалдангуй дуугаар хэлэв. Д.Мягмар. Үер., нойтон өвс хатах (нойтон өвс хуурай болох), хатсан газар (хур бороо ороогүй удсанаас болж хатаж гандсан газар); *хатсан борц шиг (хорчгор туранхай) - Соль бол хатсан борц шиг хүүхэн, энэ чинь түүхий сүүний бяслаг шиг булцайсан цагаан хүүхэн байна. Ц.Дамдинсүрэн. Солийг сольсон нь., *сархинаг хатах (ихэд ангаж ундаасах), баас хатавч өмхийгөө тавьдаггүй [зүйр цэцэн үг] (муу зүйл бүрэн арилдаггүй гэсэн санаа);хатаж хувхайрах | ус чийггүй болж өгөрших |
ам хатах | шүлс ялгаралт багасаж ам хуурайших |
уруул хатах | уруул тос чийггүй болж омголтох |
нойтон өвс хатах | нойтон өвс хуурай болох |
хатсан газар | хур бороо ороогүй удсанаас болж хатаж гандсан газар |
хатсан борц шиг | хорчгор туранхай |
сархинаг хатах | ихэд ангаж ундаасах |
баас хатавч өмхийгөө тавьдаггүй | муу зүйл бүрэн арилдаггүй гэсэн санаа |
гол горхи хатах | гол горхи ширгэж үгүй болох |
өвчинд хатах | өвчинд нэрвэгдэн турж эцэх |
сэтгэл хатах | сэтгэл ихэд зовж шаналах, уйтгарлан гуниглах |
уйтгартаа хатах | ихэд уйтгарлан гуних |
элэг хатах | а. Энэлж шаналах, ямар нэг зүйлийг хүлээж сэтгэл хатах; б. Ихэд цангах |
нарийндаа хатах | ихэд харамлах, харамч хариг зан гаргах |
шар махтайгаа хатах | а. Сэтгэл ихэд шаналан зовох; б. Ихэд зовж зүдрэх |
гэрээ санан хатах | гэрээ ихэд санах, гэрээ санан бэтгэрэх |
элэг хатах | эцэг эхээ юмуу ойр дотны хүнээ ихэд санах |
зовлон зүдгүүртээ хатах | зовлон зүдгүүрт нэрвэгдэх, ихэд зовж зүдрэх |
уй гашуундаа хатах | уй гашуундаа шаналах, тайвширч чадахгүй байх |
үхсэн хатсаны чинь | юуны чинь, ямар юмны чинь |
Тус толь нь Мөнхгал компанийн зөвшөөрлөөр монгол бичгийн 'Menksoft 2012' үсгийн тиг хэрэглэж байна.
Тус толийн талаарх санал хүсэлтээ
contact@mongoltoli.mn хаягаар ирүүлнэ үү.
© Монгол хэлний их тайлбар толь 2016 он