I
1. Заламгайгаар амьсгалдаг, хүйтэн цустай, хайрсан бүрхүүлт арьстай, усанд оршдог сээр нуруутан амьтны ерөнхий нэр: дэлгэрэнгүй...загас барих (загас гөх, тор хэрэглэн барих), загас харвах сэрээ (төмрөөр таван салаатай сэрвээ гаргаж хийгээд харвахаа тохируулан өд өдөлсөн агнуурын зэвсэг), загасан цавуу (загасны хайрс буцалгаж хийсэн нэгэн зүйл цавуу), загасан цар (загасны хайрсаар хийсэн шанз, хуучир хөгжмийн цар) - Загасан цартай шанзны утас нь хонгор минь ээ хө, задгай цохихоор нижигнээд ирэх нь тогтохын аргагүй ээ хө. Монгол ардын дуу., загасны далбаа (загасны өехийд жигүүрийн адил ургасан хойдох том сэлүүр), загасны заламгай (загасны амьсгалын эрхтэн), загасны сүүл (онгоцыг хөндөн сэлж явуулах загасны сүүл хэлбэртэй зэвсэг), загасны талх (загасны нунтагласан мах), загасны тос (зарим загасны элэгнээс боловсруулж авдаг тос; А, D амин дэм ихтэй тул сульдах, ядрахад сайн), загасны түрс (загасны үр саг), загасны хайрс (загасны арьсны гадуурх нимгэн эвэрлэг, жижигхэн олон ялтсаас бүрдэх бүрхүүл), алтан загас [амьтан] (гурван салаа сүүлтэй, их бага адилгүй, зүйл бүрийн өнгөтэй гэрийн тэжээвэр загас), буу загас [амьтан] (халим загас), мөнгөн загас [амьтан] (мах нь маш амттай, уртаараа сөөм илүүхэн, ус хөлдсөн хойно гол нуураас олддог нэгэн зүйл загас), загас жараахай [хоршоо] (том, жижиг загас), загас хясаа [хоршоо] (усны амьтад) - Их хар мөрний загас хясаа зүйл маш элбэг. В.Инжаннаши. Хөх судар., усгүй газар загасгүй [зүйр цэцэн үг] (амьдрах нөхцөлгүй газар хүн, амьтан тогтохгүй гэсэн санаа); загасны мах завсартай [зүйр цэцэн үг] (хүний өөрийн хоёр ялгаатай гэсэн санаа) - Загастай нуур шувуу олонтой. Ж.Дашдорж. Монгол цэцэн үгийн далай., *загас наадуулах (хурьцах);
2. [шилжсэн] Загастай төстэй; загас мэт:
загас мах (хүн, малын зоо нурууны дагуух хоёр талын булчин мах),
дэлгэрэнгүй...загасан нуруу хатгах (нэгэн зүйл оёдол, түүнийг хатгасан утасны байдал нь загасны нуруутай төстэй), загасан сүүл (онгоцыг хөндлөн сэлж явуулах загасны сүүл мэт залуур), загасан талх (загас маягийн зуувгар хэлбэртэй талх), загасан тамга (загасны дүр сийлсэн малын тамга), загасан гүрвэл [амьтан] (эрт үед далай, тэнгист амьдарч байсан загасны хэлбэртэй, дөрвөн мөч бүхий мөлхөгч амьтан), загасан үхэр [амьтан] (халимтай төстэй, арьс нь зузаан, үсгүй гилгэр нэгэн зүйл хөхтөн; үхэр загас), хуягт загас [амьтан] (эрт дээр цагт амьдарч байсан, чээжит биедээ ясан хуягтай нэг зүйл загас), хүн загас [амьтан] (усанд амьдрагч нэг зүйлийн хөхтөн), загасан хор [ургамал] (уртавтар зууван жижиг навчтай, маш хатуу хавтгай буурцагтай ургамал; үндсээр нь шавж устгах хор хийнэ).
- загас барих - загас гөх, тор хэрэглэн барих
- загас харвах сэрээ - төмрөөр таван салаатай сэрвээ гаргаж хийгээд харвахаа тохируулан өдөлсөн агнуурын зэвсэг
- загасан цавуу - загасны хайрс буцалгаж хийсэн нэгэн зүйл цавуу
- загасан цар - загасны хайрсаар хийсэн шанз, хуучир хөгжмийн цар
- загасны далбаа - загасны өехийд жигүүрийн адил ургасан хойдох том сэлүүр
- загасны заламгай - загасны амьсгалын эрхтэн
- загасны сүүл - онгоцыг хөндөн сэлж явуулах загасны сүүл хэлбэртэй зэвсэг
- загасны талх - загасны нунтагласан мах
- загасны тос - зарим загасны элэгнээс боловруулж авдаг тос А, амин дэм ихтэй тул сульдах, ядрахад сайн
- загасны түрс - загасны үр саг
... үргэлжлүүлэн харах ...- загасны хайрс - загасны арьсны гадуурх нимгэн эвэрлэг, жижигхэн олон ялтсаас бүрдэх бүрхүүл
- алтан загас - гурван салаа сүүлтэй, их бага адилгүй, зүйл бүрийн өнгөтэй гэрийн тэжээвэр загас
- буу загас - халим загас
- мөнгөн загас - мах нь маш амттай, уртаараа сөөм илүүхэн, ус хөлдсөн хойно гол нуураас олддог нэгэн зүйл загас
- загас жараахай - том, жижиг загас
- загас хясаа - усны амьтад
- усгүй газар загасгүй - амьдрах нөхцөлгүй газар хүн, амьтан тогтохгүй гэсэн санаа
- загасны мах завсартай - хүний өөрийн хоёр ялгаатай гэсэн санаа
- загас наадуулах - хурьцах
- загас мах - хүн, малын зоо нурууны дагуух хоёр талын булчин мах
- загасан нуруу хатгах - нэгэн зүйл оёдол, түүнийг хатгасан утасны байдал нь загасны нуруутай төстэй
- загасан сүүл - онгоцыг хөндлөн сэлж явуулах загасны сүүл мэт залуур
- загасан талх - загас маягийн зуувгар хэлбэртэй талх
- загасан тамга - загасны дүр сийлсэн малын тамга
- загасан гүрвэл - эрт үед далай, тэнгист амьдарч байсан загасны хэлбэртэй, дөрвөн мөч бүхий мөлхөгч амьтан
- загасан үхэр - халимтай төстэй, арьс нь зузаан, үсгүй гилгэр нэгэн зүйл хөхтөн үхэр загас
- хуягт загас - эрт дээр цагт амьдарч байсан, цээжин биедээ ясан хуягтай нэг зүйл загас
- хүн загас - усанд амьдрагч нэг зүйлийн хөхтөн
- загасан хор - уртавтар зууван жижиг навчтай, маш хатуу хавтгай буурцагтай ургамал үндсээр нь шавж устгах хор хийнэ
Ижил үг
