I
1. Хүн, амьтны өтгөн ялгадас: баас алдах (а. Өтгөнөө ойр ойрхон гаргах; б. [шилжсэн] Үхтэлээ айх), дэлгэрэнгүй...баас хүрэх (а. Баас гарах болсон нь биед мэдэгдэх; б. Юманд баас наалдах), баасны цорго (баас хэвийн замаараа гарах бололцоогүй болсон үед баасыг гадагшлуулахаар гэдсэнд гаргасан сүвийг хэвлийн хананд гаргасан цоорхойтой мэс заслын аргаар холбосон суваг) баас хатах (өтгөн хэтэрхий агшуун болж, хялбар гадагшлахгүй болох), баасаа хатаах (харамч нь хэтрэх), баас гарах (а. Хүндээр бие засах, өтгөн мөр үзэх, б. [шилжсэн] Машид айх; в. [шилжсэн] Үйл ажлын муу нь илрэх), нохойн баас (а. Нохойн гариг; б. [доромж] Аливаа юмыг дорд үзэж хэлэх үг), үхрийн баас (үхрийн нойтон ялгадас) - Айлын хаяагаар үхрийн баас үргэлжилжээ. Д.Нацагдорж. Бүрэн түүвэр., баас хоргол [хоршоо] (мал амьтны ялгадас) - Эмдээ аваачиж “зүрх идүүл” гээд баас хорголоо өгөөд байв гэнэ. Монгол ардын үлгэр., баас шивх [хоршоо] (өтөг, малын хөрзөн) - Саравчин дахь баас шивхийн үнэр оргиж хатанд мэдэгдүүзэй. Ж.Боккаччо. Декамерон., баас шээс [хоршоо] (өтгөн шингэн мөр, ялгадас) - Нэг ч байлдалгүйгээр баас шээсээ алдаж баруун хойд зүг дутааж… В.Инжаннаши. Хөх судар., сэвс баас [хоршоо] (мал, амьтны гүзээнд буй боловсорсон болон боловсроогүй ялгадас), *баас горьдсон нохой шиг (арга нь тасарсан, цөхрөнгөө барсан байдал), *борвины нь баас арилаагүй (хүүхдээрээ, бага балчир, туршлагагүй), *гонжийн жоо голионы баас (гайгүй байлгүй, санасны гарз гэсэн утгатай хэллэг), *хамарт нь баас түрхсэн юм шиг (ярвагар, их зантай), *хөлс баасаа гоожуулах (а. Ихэд хөлрөх; б. Ихэд шаргуу ажиллах, зүтгэх), *хөлс баасыг нь гоожуулах (а. Ихэд шахаж шаардан ажиллуулах, зүтгүүлэх; б. Яаруулж сандаргаж тэвдүүлэх), *үхрийн баас шиг (ар араасаа цуварсан, яршиг удсан), *ядсан нохойд хатсан баас (зовлон дээр зовлон, ядарсан дээр улам нэрмээс болох гэсэн санаа), баас атгасан хүн гараа угаана, бал барьсан хүн гараа долооно [зүйр цэцэн үг] (сайн үйл хийвэл сайн үр дүнд хүрнэ, муу ажил хийвэл муу үр дүнд хүрнэ), баас хатавч, өмхийгөө тавихгүй [зүйр цэцэн үг] (байр суурь, хүч чадал өмнөхөөс доройтсон ч урьдын бууриа бас ч хадгалсаар байх);
2. [шилжсэн] Огт хэрэггүй юм:
үхсэн баас [доромж] (ер хэрэгцээгүй, огт хэрэггүй, шал хэрэггүй, юу ч биш гэсэн
дэлгэрэнгүй...санаа), баас түүх (хоцорч адагт орох).
Ижил үг
