II  

Хүн, амьтны юманд дасан ээнэгших байдал: ижил адуу (нэг сүргийн адуу) - дэлгэрэнгүй...Хул азарга ижлээ малласаар өдий хүрсэн билээ. Б.Бааст. Алтайн хөх дөнөн., ижил аян (дасаж сурсан аян), ижил нөхөд (дотно нөхөд), ижил сүрэг (тухайн мал, амьтны өөрийн сүрэг, адил сүрэг) - Алаг морийг ижил сүрэгт нь тавив. Яриа., ижил буга [тоглоом] (далан таван буудалтай, зургаан бугатай, дөчин найман хүүтэй монгол ардын хөлөгт тоглоом) - Ижил буга тоглохдоо зургаан бугыг хэвтэш дээр нь тавьж зургаан хүүг хүүгийн байр дээр тавина. О.Намнандорж. Монголын хөлөгт тоглоом., ижил дасал [хоршоо] (хүн, амьтны нэг нэгэндээ ээнэгшин дотноссон болон нөхцөл байдалд дасан зохицсон байдал), ижил дасал болох (ээнэгшин дасах) - Бид чинь хамт сууж ижил дасал болсон хүмүүс. Ц.Уламбаяр. Хүний чанар., Гарамцоо Хайлаастын шовх оргилоос нөгөө л ижил дасал болсон нутаг орчноо ширтэж өдөржин суулаа. Б.Нямаа. Арандалынхан., ижил дасалгүй [хоршоо] (а. Ижил дасал байхгүй; б. Ижилдэж, дотносоогүй), хань ижил [хоршоо] (гэр бүлийн хүн, эхнэр, нөхөр, насны хань) - Ижил ханиа авчраад жаргахад сэтгэл хоёрдох юмгүй сэн. З.Баттулга. Уяхан замбуутив., ижил хос [хоршоо] (а. Хоорондоо адилхан хоёр юм; б. Сэтгэл нийлсэн хоёр хүн), ижлээ олж мөөр, үгээ олж хэл [зүйр цэцэн үг] (зөвийг хэл гэсэн санаа), ижил холын (идээшин дассан холын).

• ижил адуу - нэг сүргийн адуу
• ижил аян - дасаж сурсан аян
• ижил нөхөд - дотно нөхөд
• ижил сүрэг - тухайн мал, амьтны өөрийн сүрэг, адил сүрэг
• ижил буга - далан таван буудалтай, зургаан бугатай, дөчин найман хүүтэй монгол ардын хөлөгт тоглоом
• ижил дасал - хүн, амьтны нэг нэгэндээ ээнэгшин дотноссон болон нөхцөл байдалд дасан зохицсон байдал
• ижил дасал болох - ээнэгшин дасах
• ижил дасалгүй - а. Ижил дасал байхгүй; б. Ижилдэж, дотносоогүй
• хань ижил - гэр бүлийн хүн, эхнэр, нөхөр, насны хань
• ижил хос - а. Хоорондоо адилхан хоёр юм; б. Сэтгэл нийлсэн хоёр хүн
... үргэлжлүүлэн харах ...
ижлээ олж мөөр, үгээ олж хэл - зөвийг хэл гэсэн санаа
ижил холын - идээшин дассан холын