УУДЛАХ II  

1. Уут, саванд байгаа юмыг гаргаж ирэх, ухах: авдар уудлах (авдраа онгойлгох, ухах, онгичих), дэлгэрэнгүй...богцоо уудлах (аян замыг цүнхээ ухах) - Ингэж хэлээд би богцоо уудалж тарианыхаа хэрэгслийг гаргав. П.Лувсанцэрэн. Хөдөөгийн дуун., өврөө уудлах (өвөртөө гараа хийж тэмтрэх) - Би бушуухан явъя даа гээд өврөө уудлаад хэтэвчнээсээ хадгаа гаргаад бурханд нь тавив. Халх ардын тууль., *сав уудлах (инж өгөх), айлаас эрэхээр авдраа уудал [зүйр цэцэн үг] (өөрт байгаа нөхцөл боломжоо ашигла гэсэн санаа);

---

2. Уурхай, булш мэтийг онгилон малтах;

---

3. [шилжсэн] Элдэв хэргийн уг үндэс, нарийн учрыг гаргаж илрүүлэх - Урьдын түүхээр яривал уудлах юм ихээхэн бий. М.Цэдэндорж. Есөн хүсэл., уудлан илрүүлэх (цөмийг нь ухан гаргаж ирэх) - Түүний амьдралын учир явдлыг уудлан илрүүлэхээр санаа шулуудав. С.Эрдэнэ. Хонгор зул., булхайг нь уудлах (буруу хийсэн зүйлийг нь илрүүлэн гаргах) - Намын хэргийг бузарлах биш гэсгүй таны бузар явдлыг уудалж байна гэж хэлэв. Ч.Лодойдамба. Тунгалаг Тамир., хэргийг уудлах (хэргийн тухай нэгд нэгэнгүй судлах, тандах); *ёроол уудлах (хийсэн хэргийг нь цөмийг нь илчлэх, болж бүтэхгүй байгаа зүйлийг нь цөмийг нь хэлэх) - Хойд өдрийн турш Лха бэйсийн айлтгалын шүүмжлэл үргэлжилж … шинэ засгийн бодлого, ардын эрхт ёсноо үл нийцэлдэх зүйл байсны ёроол уудлан гаргав. Б.Ринчин. Үүрийн туяа;

---

4. [шилжсэн] Мөнгө зэргийг үлэмж хэмжээгээр олж авах: мөнгө уудлах (мөнгө их олох);

---

5. [шилжсэн] Сэтгэл дотроо байгаа зүйлээ ний нуугүй илчлэн гаргах, нээх - дэлгэрэнгүй...Сүхбаатар, Чойбалсан нарыг идээ цайгаараа зочилж санасан бодсоноо уудлан ярьж, хэлсэн ярьсан зүйлийг нь анхааралтай сонсож суув. Т.Дэчингунгаа. Өөдрөг зам., сэтгэлээ уудлах (сэтгэл дотроо бодож байгаа зүйлээ бүгдийг ярих), дотроо уудлах (дотроо бодож санаж яваагаа гарган ярих, сэтгэлээ уудлах).

---

• авдар уудлах - авдраа онгойлгох, ухах, онгичих
• богцоо уудлах - аян замыг цүнхээ ухах
• өврөө уудлах - өвөртөө гараа хийж тэмтрэх
• сав уудлах - инж өгөх
• айлаас эрэхээр авдраа уудал - хүнээс гуйхыг урьтал болголгүй өөрт байгаа боломжийг сайн судал гэсэн санаа
• уудлан илрүүлэх - цөмийг нь ухан гаргаж ирэх
• булхайг нь уудлах - буруу хийсэн зүйлийг нь илрүүлэн гаргах
• хэргийг уудлах - хэргийн тухай нэгд нэгэнгүй судлах, тандах
• ёроол уудлах - хийсэн хэргийг нь цөмийг нь илчлэх, болж бүтэхгүй байгаа зүйлийг нь цөмийг нь хэлэх
• мөнгө уудлах - мөнгө их олох
... үргэлжлүүлэн харах ...
сэтгэлээ уудлах - сэтгэл дотроо бодож байгаа зүйлээ бүгдийг ярих
дотроо уудлах - дотроо бодож санаж яваагаа гарган ярих, сэтгэлээ уудлах

---

Ижил үг

УУДЛАХ I

Холбогдох зураг одоогоор алга байна.