1. Хөг, авианы уран яруу зохирол: яруу аялга (уянгалаг хөг), дэлгэрэнгүй...аялга эгшиг [хоршоо] (а. Хөг аялгуу; б. Дуу) - Аав ээжийгээ санан аялга эгшгийг гаргасаар байлаа. Халх ардын тууль;
2. Хүний яриан дахь сэтгэлийн хөдөлгөөнийг илэрхийлсэн дууны хүч, өөрчлөлт, хэмнэл: аялга үг [хэл шинжлэл] (сэтгэлийн өнгө аяс, дэлгэрэнгүй...хандлагыг зааж илэрхийлэх үл хувилах үг);
3. Тухайн хэл, аялгууны байдлаар ялгарч мэдэгдэм өвөрмөц дуудлага -
Манай Онон, Улзын буриад аялгаар ярьдаг ажээ. Ч.Чимид. Хавар намар., хэл аялга [хоршоо] (хэл ярианы хөг);
4. [хөгжим] Хөгжмийн агуулга илэрхийлэгч махбод, утга зүйн нэгж.