ТУЙЛ  

1. Эцэс төгсгөл, үзүүр хязгаар: туйл болох (ямар нэг юмны эцэст хүрэх, хязгаарт хүрэх), дэлгэрэнгүй...туйлдаа хүрэх (эцэстээ тулах, хязгаартаа хүрэх), туйлд нь хүргэх (эцэст нь хүргэх), буурайн туйл (ядуу буурайн хязгаар, маш буурай), зуны туйл (зуны дунд улирал дундаа орох буюу өдрийн урт арван зургаан цаг, шөнийн урт найман цаг болж хамгийн урт өдөр болох хийгээд нар буцах үе), сайны туйл (төгс төгөлдөр, эрхэм);

---

2. Маш, хамгийн их хэр хэмжээ - Өлзий өвгөний сэтгэл гайхах баярлахын туйлд хүрлээ. Ч.Лодойдамба. Тунгалаг дэлгэрэнгүй...Тамир., туйлаар ядрах (маш их ядрах, туйлгүй их ядрах), туйлаас баярлах (маш их баярлах), туйлын зорилго (хамгийн гол зорилго), туйлын ёсгүй (маш бүдүүлэг, маш ёс журамгүй), туйлын муу (маш муу), туйлын сайн (маш сайн), туйлын үнэн (хамгийн үнэн), туйлын хүйтэн (маш хүйтэн), хоосны туйл (маш ядуу, нэн ядуу), туйлын жигшүүртэй (маш жигшүүртэй), туйлын баатар биш бол, туйлын бэрхийг давж чадахгүй [зүйр цэцэн үг] (хүч хүрэхгүй зүйлд амлах хэрэггүй гэсэн санаа);

---

3. Дэлхийн бөмбөрцгийн эргэх тэнхлэгийн хамгийн гадаад захын хоёр цэг ба мөн тэр орчны газар: өмнөд туйл (дэлхийн өмнөд хязгаар), дэлгэрэнгүй...умард туйл (дэлхийн хойд хязгаар), туйлын бүслүүр (туйлын бүс нутаг), туйлын дуран (туйл орчмын оддын хэлбийлтийг нарийн тодорхойлдог, ертөнцийн туйл руу чиглүүлсэн дуран), туйлын өдөр (олон хоногийн турш нар хаяалбараас далд орохгүй байх үе), туйлын туяа (туйлд үзэгдэх нарны гэрлийн хугарал), туйлын хязгаар (туйлын зах, хил), туйлын шөнө (нар шууд гэрэлтүүлэхгүй, хаяалбараас дээш гарахгүй байх үе), туйлын цахлай [амьтан] (туйлд амьдрах цахлай);

---

4. Соронзон биеийн хоёр үзүүр буюу цахилгаан гүйдлийн нэмэх хасах цэнэг: соронзон туйл (соронзон биеийн хоёр үзүүр);

---

5. [шилжсэн] Туйлдас.

---

• туйл болох - ямар нэг юмны эцэст хүрэх, хязгаарт хүрэх
• туйлдаа хүрэх - эцэстээ тулах, хязгаартаа хүрэх
• туйлд нь хүргэх - эцэст нь хүргэх
• буурайн туйл - ядуу буурайн хязгаар, маш буурай
• зуны туйл - зуны дунд улирал дундаа орох буюу өдрийн урт арван зургаан цаг, шөнийн урт найман цаг болж хамгийн урт өдөр болох хийгээд нар буцах үе
• сайны туйл - төгс төгөлдөр, эрхэм
• туйлаар ядрах - маш их ядрах, туйлгүй их ядрах
• туйлаас баярлах - маш их баярлах
• туйлын зорилго - хамгийн гол зорилго
• туйлын ёсгүй - маш бүдүүлэг, маш ёс журамгүй
... үргэлжлүүлэн харах ...
туйлын муу - маш муу
туйлын сайн - маш сайн
туйлын үнэн - хамгийн үнэн
туйлын хүйтэн - маш хүйтэн
хоосны туйл - маш ядуу, нэн ядуу
туйлын жигшүүртэй - маш жигшүүртэй
туйлын баатар биш бол туйлын бэрхийг давж чадахгүй - хүч хүрэхгүй зүйлд амлах хэрэггүй гэсэн санаа
өмнөд туйл - дэлхийн өмнөд хязгаар
умард туйл - дэлхийн хойд хязгаар
туйлын бүслүүр - туйлын бүс нутаг
туйлын дуран - туйл орчмын оддын хэлбийлтийг нарийн тодорхойлдог, ертөнцийн туйл руу чиглүүлсэн дуран
туйлын өдөр - олон хоногийн турш нар хаяалбараас далд орохгүй байх үе
туйлын туяа - туйлд үзэгдэх нарны гэрлийн хугарал
туйлын хязгаар - туйлын зах, хил
туйлын шөнө - нар шууд гэрэлтүүлэхгүй, хаяалбараас дээш гарахгүй байх үе
туйлын цахлай - туйлд амьдрах цахлай
соронзон туйл - соронзон биеийн хоёр үзүүр

Холбогдох зураг одоогоор алга байна.