БУЛАГ I  

1. Газар дороос ундран гарах ус: булаг оргилох (булгийн ус ундран гарах), дэлгэрэнгүй...булгийн ус (газар дороос оргилон гарах бага хэмжээний ус), булаг бүрд [хоршоо] (бяцхан ундарга устай газар) - Гол мөрний хөндий, булаг бүрд ихтэй газрын нугат бэлчээр нь өвөл хаврын цагт харз ус элбэгтэй байдаг. Ж.Самбуу. Мал маллагааны арга туршлага., булаг шанд [хоршоо] (газраас ундран гарах ус) - Хүн амьтан, булаг шанд, худаг цөөрөм дайралдах янзгүй. Ж.Пүрэв. Аянга., горхи булаг [хоршоо] (булаг шанд) - Хотол олны эм болсон горхи булаг рашаанууд. Д.Нацагдорж. Бүрэн түүвэр., рашаан булаг ~ булаг рашаан [хоршоо] (хүний биед эм болох эрдэс баялгийг агуулсан ус) - Аргагүй рашаан дээд булаг усаа бүрэлдүүлээд авдаг. Торгууд, захчин ардын тууль үлгэр., булаг өвс [ургамал] (Цахирамтан овгийн, усны хөвөө хавийн чийгтэй газар ургадаг, ягаан түрүүтэй олон наст өвс), булгийн цэцэг [ургамал] (нуур цөөрмийн усанд ургадаг бүх бие нь зөөлөн гилгэр, иш нь бор толботой, хавтгай навч бүхий нэг наст өвс), булгийн эх нь булингартай бол адаг нь булингартай [зүйр цэцэн үг] (а. Хэрэг явдлын эхлэл нь хуудуутай бол төгсгөл нь мөн тийм гэсэн санаа; б. Уг удам нь муу бол үр хүүхэд нь ч муу тийм гэсэн санаа), булгийн усыг булж болохгүй, буянтай хүнийг дарж болохгүй [зүйр цэцэн үг] (сайн сайхан зүйлийг хэчнээн нууж хаавч түүний үр шим, ачийг үгүйсгэж чадахгүй гэсэн санаа);

---

2. [шилжсэн] Эх, үүсвэр: эрдмийн эх булаг (эрдмийн эх үүсвэр), зовлонгийн булаг (зовлонгийн эх үүсвэр) дэлгэрэнгүй...- Олны зовлонгийн булаг ширгэж оргилсон ажлын бүтээл бадарчээ. Ц.Дамдинсүрэн. Түүвэр зохиол., эх булаг [хоршоо] (эх үүсвэр).

---

• булаг оргилох - булгийн ус ундран гарах
• булгийн ус - газар дороос оргилон гарах бага хэмжээний ус
• булаг бүрд - бяцхан ундарга устай хонхор
• булаг шанд - газраас ундран гарах ус
• горхи булаг - булаг шанд
• рашаан булаг~булаг рашаан - хүний биед эм болох эрдэс баялгийг агуулсан ус
• булгийн эх нь булингартай бол адаг нь булингартай - а. Хэрэг явдлын эхлэл нь хуудуутай бол төгсгөл нь мөн тийм гэсэн санаа; б. Уг удам нь муу бол үр хүүхэд нь ч муу тийм гэсэн санаа
• булгийн усыг булж болохгүй буянтай хүнийг дарж болохгүй - сайн сайхан зүйлийг хэчнээн нууж хаавч түүний үр шим, ачийг үгүйсгэж чадахгүй гэсэн санаа
• эрдмийн эх булаг - эрдмийн эх үүсвэр
• зовлонгийн булаг - зовлонгийн эх үүсвэр
... үргэлжлүүлэн харах ...
эх булаг - эх үүсвэр

---

Ижил үг

БУЛАГ II

БУЛАГ III