1. Хүн, амьтны шаант ясны нарийн үзүүрт байх жижиг яс: үхрийн шагай (үхрийн шаант ясны нарийн үзүүрт дэлгэрэнгүй...байдаг дөрвөлжиндүү хэлбэрийн яс), хонины шагай (хонины шаант ясны нарийн үзүүрт байх жижиг яс), шагай хатгах (унаж яваа морь зуурсан үед шагайны судсыг хатгаж хөдөлгөдөг малын засал); 2.Шагайны орших газар, зарим газар шаа ч гэнэ; 3. Малын шагайн ясаар наадах монгол ардын тоглоом: шагайн тоглоом (шагай няслах, шагай таалцах, шагай шүүрэх, шагай харвах, алаг мэлхий, морь уралдуулах гэх мэт олон төрөл зүйлтэй монгол ардын тоглоом) - Цэвэгмид бага охинтойгоо орж ирэхэд, Магсаржав охиндоо: хоёулаа шагай атгах уу гээд босоход охин нь баярлан босов. С.Удвал. Их хувь заяа., шагай авах (шагайцах, шагалцах), шагай наадах (шагайцах), шагай няслах (харилцан шагай орхиж, ижил ижлээр нь няслан харваж, оносноо авах монгол ардын наадам; бөг цэг няслах), шагай орхих (а. Шагайг атган газар хаях; б. Шагай нясалж наадах), шагай өлгөцөх (шагай шүүрэх), шагай таалцах (харилцан адил тооны шагай авч, тус тусын тасалж атгасан шагайны тоог нийлүүлэн бодож, таасан нь бусдынхаа шагайг авч наадах), шагай харвах (өрсөн шагайг сах сумаар харван унагааж талцан наадах, эрт цагт хавтгай чулуун дээр гөрөөсний шагай тавьж, гарын алган дээрээс нэг шагайгаар нясалж тоглодог байв) - Хашааны дотор шагай харвах байрыг бэлтгүүлсэн байлаа. Д.Нацагдорж. Монгол ардын суут., шагай шүүрэх (шагай өлгөцөх) - Шагай шүүрэхдээ бас ч яггүй, тоглоом наадамд дуртай, нөхөрсөг, наргианч хүүхэд байсан сан. Д.Гонгор нар. Д.Сүхбаатарын дурдатгалууд., *шагай шиг хураах (шагай мэт бөөгнөрүүлэх, хураах) - Би голын уснаас ханатал ундаалсан адуугаа гүүн зэлэн дээр шагай болтол хураав. Д.Цэдэв. Айргийн амт.
- шагай хатгах - унаж яваа морь зуурсан үед шагайны судсыг хатгаж хөдөлгөдөг малын засал
- шагайн тоглоом - шагай няслах, шагай таалцах, шагай шүүрэх, шагай харвах, алаг мэлхий, морь уралдуулах гэх мэт олон төрөл зүйлтэй монгол ардын тоглоом
- шагай авах - шагайцах, шагалцах
- шагай наадах - шагайцах
- шагай няслах - харилцан шагай орхиж, ижил ижлээр нь няслан харваж, оносноо авах монгол ардын наадам; бөг цэг няслах
- шагай орхих - а. Шагайг атган газар хаях; б. Шагай нясалж наадах
- шагай өлгөцөх - шагай шүүрэх
- шагай таалцах - харилцан адил тооны шагай авч, тус тусын тасалж атгасан шагайны тоог нийлүүлэн бодож, таасан нь бусдынхаа шагайг авч наадах
- шагай харвах - өрсөн шагайг сах сумаар харван унагааж талцан наадах, эрт цагт хавтгай чулуун дээр гөрөөсний шагай тавьж, гарын алган дээрээс нэг шагайгаар нясалж тоглодог байв
- шагай шүүрэх - шагай өлгөцөх
... үргэлжлүүлэн харах ...
