ХУУРАЙ II  

1. Нойтон гэдгийн эсрэг утга: чийггүй - Хуучин хүн хуудуутай, хуурай будаа чулуутай ААЗ: хуурай банз (хатаж чийггүй болсон банз болгон зүссэн мод), хуурай будаа (чийггүй амуу), хуурай болтол арчих (юмыг чийггүй болтол арчих), хуурай гишүү (хатсан гишүү) - Гэтэл архан талд хуурай гишүү тасхийж, нэгэн ширүүн хөдөлгөөнтэй амьтан над руу дайран орж ирэв. Д.Маам. Тэмээний дууль., хуурай гол (ус нь ширгэсэн голын голдрил), хуурай жимс (хатаасан жимс), хуурай зам (усгүй газраар явах зам, эх газар дахь зам) - Тийнхүү хуурай замаар явах аргагүй болж, явах замаа өөрчлөв. Ж.Дамдин. Миний монгол., хуурай замын гүүр (хавцал, гуу, жалга болон гол замын дээгүүр байгуулсан гүүр), хуурай замын тээвэр (төмөр зам, засмал, дардан замын тээвэр), хуурай замын цэрэг (байлдааны ажиллагааны хуурай газар дээрх тактикийн үүрэг биелүүлдэг зэвсэгт хүчний төрөл) - Хуурай замын цэргийн адмирал, малийтал инээвхийлэн одон авч байгаа зураг сэлт байна. “Утга зохиол урлаг” сонин., хуурай зүү (зүүгээр зурааслах журмаар гүйцэтгэдэг төмөр барын нэг зүйл), хуурай мод (хатсан мод) - Зууханд хуурай мод түлсэн нь, илч төөнөм таатай. Ц.Дамдинсүрэн. Мандах нартай үлгэрлэе., хуурай нутаг (ус чийг муутай, гандуу нутаг) - Өчнөөн төчнөөн газар ялангуяа говь цөл хуурай нутгуудад салхин худаг, эргэлтэт худаг тэргүүтнийг малтаж усаар хангана. С.Буяннэмэх. Түүвэр зохиол., хуурай өндөг (хатааж нунтагласан өндөг), хуурай салхи (хур бороогүй үргэлжлэн салхилах халуун, дулаан салхи) - Хуурай бүлээн салхи үе үе нэлхийж, аанай л бүгчимдүүлнэ. Б.Чойндон. Галбын говьд., хуурай сүү (үйлдвэрийн аргаар боловсруулж хатаасан сүү) - Гурав дахь ханыг бараг тужид нь цонх эзлэх бөгөөд тавцан дээр нь хуурай сүүний төмөр бортого хэд хэдийг эгнүүлэн тавив. Л.Дашням. Бурхантын цэцэг., хуурай улирал (бороо ордоггүй болон тун бага ордог улирал), хуурай үе (ясны хөдөлгөөнгүй үе), хуурай сайр (голын усгүй сайр чулуу) - Ойрхон газар хуурай сайр шажигнаж, нэгэн хүнд биетэй амьтан гүйн одлоо. Ж.Дамдин. Миний монгол., хуурай хамуу (идээ шүүсгүй хамуу), хуурай ханиах (цэргүй ханиах), хуурай хоолой (амьсгал авах мөгөөрсөн хоолой), хуурай худаг (а. Ус нь ширгэсэн худаг; б. Усны сурвалжаар дутмаг газарт борооны усыг хуримтлуулахын тулд малтсан бага амсартай, том хэвэлтэй нүх) - Очирын дэргэд алд хэртэй ухсан хуурай худаг байсан гэдэг. Ц.Дамдинсүрэн. Түүвэр зохиол., хуурай хүнс (аян замд авч явах болгосон идээ) - Хуурай хүнс юу ирэв ээ? Ч.Чимид. Хавар намар., хуурай шүүс (а. [хуучирсан] Алс явах албаны хүнд идээний оронд өгдөг мөнгө төгрөг; б. Болгож хатаасан улаан идээ), *хуурай агсам тавих (архи уугаагүй боловч хэл амаар дайран давшлах) - Нэг муу бадарчин хуурай агсан тавилаа гэж зэвүүрхэж суугаа буй. Ж.Пүрэв. Гурван зангилаа., *хуурай хүү (өөрөө хүсэж ирээд үр нь болсон хүү) - Тэгээд ч зөвхөн хоолны сав биш, бурхан тэнгэрийн илгээсэн хуурай хүү нь болохоо үзүүлж, гэрийн эзэнд ийм нэгэн санал тавьжээ. Б.Нямаа. Арандалынхан., *хуурай эгч (төрсөн бус боловч төрсөн эгч шиг ачлалтай хүн) - Миний хуурай эгч Цогзол гадаа түлэн, том цагаан алчуур нэвтэртэл хөлсөө арчив. П.Лувсанцэрэн. Хөдөөгийн дуун., *ам хуурайгүй ~ ам хуурай суухгүй (а. Үргэлж идэж байдаг; б. Их ярьдаг, чалчаа - Ам хуурай явдаггүй сэргэлэн овоо Хасаан маань ирэв. Б.Явуухулан. Хар ус нуурын шагшуурга)., хуурай цагаан тойромд хун галуу тогтохгүй, худалч хуурамч хүнд хань нөхөр тогтохгүй [зүйр цэцэн үг] (худалч хуурамч хүнд хань нөхөр байдаггүй гэсэн санаа), хуурай модонд навчгүй, худгийн усанд загасгүй [зүйр цэцэн үг] (юм бүхэн учир шалтгаантай гэсэн санаа);


2. Дэлхийн бөмбөрцгийн далайгаас бусад эх газар: хуурай газар (а. Эх газардэлгэрэнгүй...

Ижил үг

ХУУРАЙ I

Зураг оруулах     Тайлбар нэмэх

0  0
Холбогдох зураг одоогоор алга байна.


Тус толь нь Мөнхгал компанийн зөвшөөрлөөр монгол бичгийн ‘Menksoft 2012’ үсгийн тиг хэрэглэж байна. www.Menksoft.com



Тус толийн талаарх санал хүсэлтээ contact@mongoltoli.mn хаягаар ирүүлнэ үү.