I
(амьтан)
1. Муурын овгийн, эрээн бидэрт арьстай, сүүгээр бойжигч зэрлэг араатан: бар ирвэс [хоршоо] (мийн дэлгэрэнгүй...овгийн хүчирхэг махчин араатан) - Бар ирвэс тэргүүтэн ойн хүчтэнээр хүрээлүүлэн суугаа ойн хаан хүрэн тахийг чи эс харна уу! В.Шарма. Таван сургамж., барын зулзагыг бага дээр нь [зүйр цэцэн үг] (муу хэрэг явдлыг даамжрахаас нь өмнө таслан зогсоох гэсэн санаа);
2. Сарны зурхайн арван хоёр эрхтний гурав дахь нь:
бар жил (билгийн тооллын арван хоёр жилийн гурав дахь нь буюу бар эзэлсэн жил),
дэлгэрэнгүй...бар өдөр (бар эзэлсэн, тохиосон өдөр), бар сар (хаврын тэргүүн сар) - Бар сард барын дуу гарч, ороо нь орон үс нь дэлгэрнэ. Яриа., бар цаг (03 цаг 40 минутаас 05 цаг 40 минут хүртэлх хугацаа);
3. [шилжсэн] Хав чадал, хүч тэнхээ:
эр бар [хоршоо] (үлэмж давуу хүч чадал, давамгайлал)
- Та нартаа л эр бар бий. Л.Түдэв.
дэлгэрэнгүй...Уулын үер., бар цоохор цахилдаг [ургамал] (үндсийг нь цанх, цагаан хорхой арилгахад хэрэглэнэ);
4. [шилжсэн] Буурай хөгжилтэй байгаад богино хугацаанд өндөр хөгжилтэй болсон улс:
азийн бар (Сингапур, Өмнөд Солонгос, Тайвань зэрэг
дэлгэрэнгүй...орон), барын сүүл болсноос батганын толгой болсон нь дээр (бусдын эрхэнд жаргахаар өөрийн эрхээр зов).
Ижил үг