1. Халуун болох - Ус бүлээсэн халж уур гарч ирмэгц жалавчны усыг шавхаж ахин хүйтэн ус хийв.дэлгэрэнгүй...style="font-size: 10px;"> Ш.Нацагдорж. Мандхай цэцэн хатан., наранд халах (а. Юм нарны элчээр халуун болох; б. Халууцах);
2. Хэтэрхий халуунд нэрвэгдэх:
галд халах (галд халууцах), *
сүүнд халсан хүн тараг үлээх (ихэд хашрах, хашир суух
дэлгэрэнгүй...гэсэн санаа);
3. Согтох;
4. [шилжсэн] Ярьж буй зүйлдээ улайрах: *
ам халах (а. Архинд яльгүй согтож ирэх, халамцах -
дэлгэрэнгүй...Яндаг өвгөн сая л нэг ам халж байхад хоёр нөхөр нь улаан зээрд болж согтох нь даанч хариугүй. С.Эрдэнэ. Гарам дээр; б. Хүний сэтгэл хөөрч үг хэл нь олшрох, яриандаа улайрах - За тэгвэл улаан намынхан гэдэг бас ямар юм газрын хаанаас гараад ирсэн байж таарах вэ гэсэнд хөлгүй яриандаа ам халсан бадарчин их юм мэддэг хүний төрх үзүүлэн бодолхийлэв. Ц.Уламбаяр. Зовлон жаргал);
5. [шилжсэн] Хүн, амьтны хийж буй хөдөлгөөн тогтворжсоноор бие дасаж таатай болон урамших, зоригжих:
бие нь халж явдал нь нэмэгдэх дэлгэрэнгүй...(морь малын явдал жигдрэн бие нь халж урамшин тэмүүлэх);
6. [шилжсэн] Ичих, зовох:
*нүүр халах (а. Нүүр улайх; б. Ичиж зовох
дэлгэрэнгүй...- Бусад айлын хүүхдүүд мөн ч сайхан юм урлаж, бид хүүхдээ тийм юманд сургах нь яав даа. Мөн ч нүүр халлаа шүү. М.Цэдэндорж. Хүний нүүр халуун).
- наранд халах - а. Юм нарны элчээр халуун болох; б. Халууцах
- галд халах - галд халууцах
- сүүнд халсан хүн тараг үлээх - ихэд хашрах, хашир суух гэсэн санаа
- ам халах - а. Архинд яльгүй согтож ирэх, халамцах - Яндаг өвгөн сая л нэг ам халж байхад хоёр нөхөр нь улаан зээрд болж согтох нь даанч хариугүй. С.Эрдэнэ. Гарам дээр; б. Хүний сэтгэл хөөрч үг хэл нь олшрох, яриандаа улайрах - За тэгвэл улаан намынхан гэдэг бас ямар юм газрын хаанаас гараад ирсэн байж таарах вэ гэсэнд хөлгүй яриандаа ам халсан бадарчин их юм мэддэг хүний төрх үзүүлэн бодолхийлэв. Ц.Уламбаяр. Зовлон жаргал
- бие нь халж явдал нь нэмэгдэх - морь малын явдал жигдрэн бие нь халж урамшин тэмүүлэх
- нүүр халах - а. Нүүр улайх; б. Ичиж зовох - Бусад айлын хүүхдүүд мөн ч сайхан юм урлаж, бид хүүхдээ тийм юманд сургах нь яав даа. Мөн ч нүүр халлаа шүү. М.Цэдэндорж. Хүний нүүр халуун
Ижил үг