I
Уул даваа, хотгор гүдгэр зэрэг өндрийн хэлбэлзэл бага, уудам тэгш газар - дэлгэрэнгүй...Тал дундуур аажим тэнүүн урагшилж явсан нүүдлийн цувааны өөдөөс цагаан дарцаг барьсан хоёр хүн угтан иржээ. Л.Түдэв. Улаан долгион., тал газар (өндрийн хэлбэлзэл бага, тэгш газар), өргөн тал (уудам тайвуу, тэгш газар), нүд алдам тал (хаяа хязгаар нь үзэгдэхгүй маш өргөн уудам тал), ээрэм тал (зах хязгааргүй уудам тал), цагаан тал (ямар ч уул дов байхгүй мэлтийсэн уудам тал) - Туул голыг гатлан урагшлах тусам уул нуруу, гол горхи багасаж хөндий, цагаан тал үргэлжилнэ. Д.Намдаг. Цаг төрийн үймээн., тал хөндий [хоршоо] (уул хоорондын өргөн уудам зай болон тэгш нам дор газар) - Тал хөндийд давхиж тайга хөвчид хайлж, сааталгүй түргэн явсаар, сарын газар хүрэв. Халх ардын тууль., тал хөндийн гол (алсын аажим налуутай мухар дэнж бүхий өргөн уудам хөндий дундуур, амархан угаагдах хөрс чулуулгаас бүрдсэн, тохойрол ихтэй, голдрил харьцангуй бага гол), тал хээр [хоршоо] (тэгш уудам хээр газар), хөдөө тал [хоршоо] (өвс ногоо бүхий үргэлжилсэн тэгш газар), Хөдөө тал минь малаар дүүрэн, хөвчийн ой минь ангаар баян. Д.Сэнгээ. Түүвэр зохиол., цайдам тал [хоршоо] (уудам тавиу тэгш газар), уул тал [хоршоо] (газрын гадаргын дээш товойж гарсан өндөрлөг хэсэг болон тэгш уудам хэсэг) - Маргааш өглөө нь болоход уул талыг түймрийн өтгөн хөх утаа битүү бүрхэж шатсан ой модны хиншүү хярвас хамар цоргин байлаа. С.Эрдэнэ. Түймэр., талын жонш (улбар жонш), *талд хаягдсан өнчин янзага шиг (ганцаардсан, орхигдсон), тал дүүрэн баянаас толгой доторх эрдэм дээр [зүйр цэцэн үг] (эрхэм баян эрдэм ном гэсэн санаа), талаас цааш зам мэдэхгүй, таваас цааш тоо мэдэхгүй [зүйр цэцэн үг] (юм үзэж нүд тайлаагүй гэсэн санаа), талд ч гэсэн хорт өвс бий, тарган ч гэсэн сүрэгт муу бий [зүйр цэцэн үг] (сайн гэсэн болгон сайн байдаггүй гэсэн санаа), талын өргөс түүхээр тавгийнхаа тахыг зузаал [зүйр цэцэн үг] (хэрэггүй юманд цагаа бүү үр гэсэн санаа), талын гүрвэл [амьтан] (ар тал боровтор ногоон, өвөр тал цайвар бөгөөд хорхой шавжаар хооллодог нэгэн зүйл гүрвэл), талын тарна [ургамал] (үхэр шимэлдэг).
Ижил үг
