ЖАВАР I  

1. Жихүүн хүйтэн уур амьсгал: жавар авах (халууцаж байсан хүн салхинд цохиулан хатгалгаа тусах, хямрах), дэлгэрэнгүй...жавар буух (жавар унах), жавар гарах (хүйт даардас арилах), жавар гаргах (дулаацуулах), жавар орох (дулаан байснаа жихүүн болох), жавар унах (жавар орох), жавар үзэх (салхи, жаварт ил гарах), жаврыг нь гаргах (өвлийн хүйтэнд гадаа байсан юмыг дотор оруулан зөөгшүүлэх), жаврын үзүүр (хүйтний эрч) - Жаврын үзүүр уярч цаг наашлахад, цэлмэг шөнийн од шиг төлөөр сүрэг баяжна. Б.Лувсандорж. Таван эрдэнэ., голын жавар (гол хөндийн хүйтэн) - Эзэн ноён маань өөрийнхөө явдлыг мэдчих байх гээд энэ айлаар биднийг огт хавьтуулахгүй дээ гэж бодсоор голын жавар сөрөн, сормуустаа тогтсон цан хүүргийг хааяа нударгаараа арчиж явлаа. Ж. Пүрэв. Аянга., өглөөний жавар (өглөөний их хүйтэн) - Үзвэл өглөөний жавар чихарч, хүрээ эргэгчид үргэлжлэн цуварч гар хүрд эргүүлсэн эхнэр, ханцуй тавьсан харцуул, эрих барьсан лам, таяг тулсан чавганц хэсэг хэсгээр явна. Д. Нацагдорж. “Хэлхээгүй сувд” хэмээх тууж., ташуур алдам жавар (гар осгож бээрэм хүйтэн), жавар салхи ~ салхи жавар [хоршоо] (жихүүн хүйтэн уур амьсгал) - Тэр үед хараахан таван сарын цаг тул маш халуун умар газар болвоос өчүүхэн ч жавар салхи үгүй. В.Инжаннаши. Хөх судар., олон голын жавраас орны хөндийн жавар [зүйр цэцэн үг] (аюулыг бага гэж басаж болохгүй гэсэн санаа);

---

2. Салхи - Өвөлжөө хаваржаанд буумагц, цасны унац, жавар салхины үлээлтийн байдлыг харгалзан ажиллавал зохино. Ж.Самбуу. Мал маллагааны арга туршлага., жавар намдах (хүйт арилах), жавар сөрөх (жавар салхины эсрэг зүгт явах), жавар үлээх (хүйтнээр салхилах), жавар цохих (хүйтэн жавар нэвт жиндүүлэх) - Жижиг гэгээвчээр нь жавар цохих боловч том орос пийшингээс халуу дүүгэнэ. С. Эрдэнэ. Хөх хулгана жил;

---

3. Тав тохьгүй байдал: гэрийн жавар үргээх (а. Тогоо нэрэх; б. Айлд хүндтэй зочин орж ирэн баясгах; в. Морин хуур тоглох, ардын дуу дэлгэрэнгүй...дуулах).

---

• жавар авах - халууцаж байсан хүн салхинд цохиулан хатгалгаа тусах, хямрах
• жавар буух - жавар унах
• жавар гарах - хүйт даардас арилах
• жавар гаргах - дулаацуулах
• жавар орох - дулаан байснаа жихүүн болох
• жавар унах - жавар орох
• жавар үзэх - салхи, жаварт ил гарах
• жаврыг нь гаргах - өвлийн хүйтэнд гадаа байсан юмыг дотор оруулан зөөгшүүлэх
• жаврын үзүүр - хүйтний эрч
• голын жавар - гол хөндийн хүйтэн
... үргэлжлүүлэн харах ...
өглөөний жавар - өглөөний их хүйтэн
ташуур алдам жавар - гар осгож бээрэм хүйтэн
жавар салхи ~ салхи жавар - жихүүн хүйтэн уур амьсгал
олон голын жавраас орны хөндийн жавар - аюулыг бага гэж басаж болохгүй гэсэн санаа
жавар намдах - хүйт арилах
жавар сөрөх - жавар салхины эсрэг зүгт явах
жавар үлээх - хүйтнээр салхилах
жавар цохих - хүйтэн жавар нэвт жиндүүлэх
гэрийн жавар үргээх - а. Тогоо нэрэх; б. Айлд хүндтэй зочин орж ирэн баясгах; в. Морин хуур тоглох, ардын дуу дуулах.

---

Ижил үг

ЖАВАР II

Холбогдох зураг одоогоор алга байна.