1. Гэрэл гаргах, машин механизм, багаж төхөөрөмж зэргийг ажиллуулахад хэрэглэх нэг зүйл эрчим хүч: дэлгэрэнгүй...цахилгаан авто машин (дуу чимээгүй, хорт хий гаргадаггүй, хурдлах чадвар сайтай, аккумляторын батарейгаар тэжээгддэг нэг юм уу хэд хэдэн цахилгаан хөдөлгүүрээр ажилладаг автомашин), цахилгаан багтаамж (дамжуулагч биедээ хэчнээн цэнэг авч чадахыг үзүүлэх хэмжигдэхүүн), цахилгаан бичиг [хуучирсан] (цахилгааны хүчээр ялгарах бичиг), цахилгаан бичлэг зүй (янз бүрийн материал дээр өнгөт дүрс буулгах цахилгаан ба соронзон аргын цогцолбор), цахилгаан бягтруул [хуучирсан] (пянзанд бичсэн дууг сонсох төхөөрөмж), цахилгаан гагнуур (төмрийн зүйлийг цахилгаан гүйдлийн хүчээр гагнах гагнуур), цахилгаан гүйдэл (электрон, ион зэрэг цэнэгт бөөмсийн чиглэж жигдэрсэн урсгал), цахилгаан гэрэл (цахилгаан гүйдлийн хүчээр асах гэрэл), цахилгаан дамжлага (цахилгаан эрчим хүчийг төмөр утсаар дамжуулан хэрэгцээтэй газар хүргэх ажиллагаа), цахилгаан дамжуулалт (цэнэгт бөөмс /электрон, ион/ бүхий бодисын гүйдэл зөөж чадах шинж: цахилгаан дамжуулалтыг бодисын хувийн эсэргүүцлийн урвуу хэмжигдэхүүнээр илэрхийлдэг), цахилгаан дамжуулах шугам (цахилгаан станцаас хэрэглэгч рүү цахилгаан дамжуулах утас, кабель болон туслах төхөөрөмжийн цогцолбороос бүрдсэн байгууламж: цахилгаан дамжуулах шугамыг агаарын, газрын, усан доорх гэж ангилдаг), цахилгаан данх (цахилгаан гүйдлийн хүчээр цай зэргийг буцалгах данх), цахилгаан задлал (уусмалд гүйдэл залгаж тухайн бодисыг задлах задлал), цахилгаан засал (цахилгаанаар эмчлэх эмчилгээ), цахилгаан зуух (цахилгаан эрчим хүчээр ажилладаг зуух), цахилгаан индүү (цахилгаан гүйдлийн хүчээр халах индүү), цахилгааны инженер (эрчим хүчний инженер) - Орос цахилгааны инженер хүн юм. Б.Ринчен. Өмнө этгээдэд зорчсон тэмдэглэл., цахилгаан мэдээ [хуучирсан] (а. Телеграфаар дамжуулсан мэдээ; б. Мөн тийм мэдээ бүхий хуудас), цахилгаан орон (цахилгаан соронзон орны тухайн тохиолдол илрэх нэгэн хэлбэр, цахилгаан соронзон орныг цахилгаан цэнэгүүд болон хувьсах соронзон орон үүсгэдэг), цахилгаан реактор (богино холбооны гүйдлийг хязгаарлах, сүлжээнд богино холбоо гарсан үед хуваарилах байгууламжийн түгээгүүрт хүчдэлийг зохих түвшинд барьдаг индукцийн ороомог хэлбэрээр хийгдсэн өндөр хүчдлийн цахилгаан аппарат), цахилгаан саалтуур (саалийн мал саах техник хэрэгсэл), цахилгаан сонсол зүй (хувиргагчийн онол, түүнийг тооцоолох арга, боловсруулах асуудлыг судлах ухаан), цахилгаан соронзон (төмөр соронзон зүрхэвчтэй гүйдэл дамжуулах ороомгоос тогтсон төхөөрөмж: цахилгаан гүйдэл өгмөгц зүрхэвч нь соронзлогдож соронзон урсгал үүсгэнэ), цахилгаан соронзон долгион (огторгуйд бүрэн хурдтай тарж байгаа цахилгаан соронзон орон: цахилгаан соронзон долгионы хурд тарж байгаа орчны шинж чанараас хамаардаг), цахилгаан соронзон индукц (битүү дамжуулагчийн хүрээгээр хязгаарлагдсан талбайгаар урсан өнгөрөх соронзон урсгал өөрчлөгдөхөд цахилгаан хөдөлгөх хүч үүсэх үзэгдэл), цахилгаан соронзон орон (харилцан бие биедээ шүтэлцэж орших цахилгаан ба соронзон таталцал), цахилгаан соронзон реле (төмөр соронзон зүрхэвчтэй ороомогт удирдах дохионы гүйдэл өгмөгц зүрхэвч нь зохих хэлхээг салгах буюу залгахаар зохиогдсон реле хэрэгсэл), цахилгаан соронзон үйлчлэл (цахилгаан цэнэгтэй буюу соронзон бөөмсийн харилцан үйлчлэл), цахилгаан станц (цахилгаан эрчим хүчийг гаргах үйлдвэр), цахилгаан техник (цахилгаан соронзон үзэгдлийг ашиглан энерги хувиргах, бодис гаргаж авах, химийн найрлагыг өөрчлөх, материал боловсруулах болон үйлдвэрлэх, мэдээлэл дамжуулахтай холбогдсон асуудлыг хүний нийгмийн практик амьдралд хэрэглэхтэй уялдсан шинжлэх ухаан техникийн салбар), цахилгаан тэрэг (тэргэнцэр дээр тогтоосон зай хураагуураас тэжээгддэг цахилгаан хөдөлгүүртэй холбоо бүхий дугуйтай тэрэг: хүнсний болон химийн үйлдвэрийн дотоод тээвэрт их ашигладаг) - Цахилгаан тэрэг газар доогуур сүлжин өнгөрнө. “Цог” сэтгүүл., цахилгаан утас (цахилгаан дамжуулах утас) - Цахилгаан утас, шинэ жилээр, цасан ширхэгтэй адил байх юм. Д.Нямаа. Тэмээний нутаг., цахилгаан үүсгүүр (механик, хими, дулааны гэх мэт энергийн төрлийг цахилгааны эрчим болгож хувиргадаг байгууламж), цахилгаан хими (хатуу, шингэн бодисын гадарга, эзлэхүүнд агуулагдах ионы механизмыг судлах физик-химийн салбар ухаан), цахилгаан холбоо (утсан холбоо, радио холбоо, оптикийн холбооны тогтолцоог бүхэлд нь нэрлэсэн нэр), цахилгаан хонх (цахилгаан гүйдлийн хүчээр дуугарах хонх), цахилгаан хоовон (цахилгаан гүйдлийн хүчээр юм халаах хэрэгсэл), цахилгаан хөгжмийн зэмсэг (орчин үед ихэд дэлгэрсэн, дуу чангаруулагчийн тусламжтайгаар ажилладаг, цахилгаан хүчдэл ашиглан дуурьсдаг хөгжмийн зэмсэг), цахилгаан хөдөлгөх хүч (цахилгаан хэлхээнд цахилгаан гүйдэл үүсгэх цахилгааны биш гаралтай энергийн үүсгэгчийг тодорхойлох хэмжигдэхүүн), цахилгаан хөдөлгүүр (цахилгаан эрчим хүчийг механик хүч болгон хувиргах төхөөрөмж), цахилгаан хөлөг онгоц (хөдөлгүүр нь өөрийн цахилгаан энергийн үүсгүүрээс эсвэл гаднын цахилгаан сүлжээнээс тэжээгддэг хөлөг онгоц), цахилгаан хөрөө (цахилгаан гүйдлийн хүчээр юм хөрөөдөх хөрөө) - Цахилгаан хөрөөг анх үзээд, гайхан байв. Р.Чойном. Хүн., цахилгаан эрчим хүч (цахилгаан гүйдлийн эрчим хүч), цахилгаан цэнэг (цахилгаан орныг үүсгэгч бөөмсийн хоорондох цахилгаан соронзон үйлчлэлийн эрчмийн хэмжүүр), цахилгаан чимэглэл (цахилгаан гүйдлийн гэрлээр хийх чимэглэл), цахилгаан шат (цахилгаан гүйдлийн хүчээр ажилладаг шат), цахилгаан эмчилгээ (цахилгаан гүйдлээр эмчлэх эмчилгээ), цахилгаан энерги (станцаас цахилгаан сүлжээнд өгч буй, сүлжээнээс хэрэглэгчийн авч байгаа энергийн тоо хэмжээг тодорхойлоход хэрэглэдэг ухагдахуун, хэмжих нэгж нь киловатт цаг болно), цахилгаан хэрэглэгч (цахилгаан энергийг ашиглан ажилладаг багаж хэрэгсэл), цахилгааны хязгаарлалт (гэрэл цахилгааныг зохион байгуулалттайгаар хэсэгчлэн таслах үйл ажиллагаа) - Аймаг, албан газрын удирдлагууд уг асуудлыг авч хэлэлцээд, өглөөний 7 цаг 30 минутаас оройн 18 цагийн хооронд цахилгааны хязгаарлалт хийхээр шийдвэрлэв. “Ардын эрх” сонин., сөрөг цахилгаан (хасах цэнэгтэй цахилгаан), эерэг цахилгаан (нэмэх цэнэгтэй цахилгаан), тог цахилгаан [хоршоо] (үйлдвэрлэн гаргасан эрчим хүч) - Гэртээ иртэл цахилгаан тог алга. Д.Цэдэв. Айргийн амт., гэрэл цахилгаан [хоршоо] (эрчим хүч, цахилгаан гэрэлтүүлгийн тогтолцоо);
2. Агаарт эерэг сөрөг цэнэг хуралдан харшилдсанаас үүлний давхаргад гялсхийн үзэгдэх гэрэл:
цахилгаан гялсхийх (цахилгаан маш хурдан
дэлгэрэнгүй...гэрэлтээд өнгөрөх), цахилгаан жалбалзах (цахилгаан сэггүй цахилах), цахилгаан жирэвхийх (цахилгаан гэнэт үзэгдэх), цахилгаан улсхийх (холоос цахилгаан цахих нь үзэгдэх), цахилгаан цахих (цахилгаан гялсхийх) - Тэртээ тэнгэр, газрын савсалганд цахилгаан цахилж харагдав. С.Эрдэнэ. Малын хөлийн тоос., аянга цахилгаан [хоршоо] (тэнгэрт хуралдсан цахилгаан цэнэг), гал цахилгаан [хоршоо] (аянга цахилгаан) - Гал цахилгаан харвах мэт болов. Алтай хайлах магтаал;
3. Агаараар дамжуулах мэдээ:
цахилгаан мэдээ (а. Цахилгаан соронзон долгионы тусламжтайгаар агаараар дамжуулан цахилгааны хүчээр
дэлгэрэнгүй...илгээх мэдээ; б. Мөн тийм мэдээ бүхий хуудас), цахилгаан явуулах (цахилгаан мэдээ илгээх), баярын цахилгаан (талархлын цахилгаан утас), яаралтай цахилгаан (яаралтай түргэн мэдээ) - Их л яаралтай, бас тэгээд аймшигтай цахилгаан бололтой. Л.Түдэв. Улаан долгион;
4. [шилжсэн] Маш хурдан, түргэн:
цахилгаан дайн (а. ХХ зууны эхнээс германы милитаризмын үзэл сурталчдын боловсруулсан, богино
дэлгэрэнгүй...хугацаанд эзлэн түрэмгийлэх дайн хийх тухай онол; б. Маш хурдан хугацаанд, үй олныг хөнөөх дайн), цахилгаан шиг хурдан (маш хурдан).
- цахилгаан авто машин - дуу чимээгүй, хорт хий гаргадаггүй, хурдлах чадвар сайтай, аккумляторын батарейгаар тэжээгддэг нэг юм уу хэд хэдэн цахилгаан хөдөлгүүрээр ажилладаг автомашин
- цахилгаан багтаамж - дамжуулагч биедээ хэчнээн цэнэг авч чадахыг үзүүлэх хэмжигдэхүүн
- цахилгаан бичиг - цахилгааны хүчээр ялгарах бичиг
- цахилгаан бичлэг зүй - янз бүрийн материал дээр өнгөт дүрс буулгах цахилгаан ба соронзон аргын цогцолбор
- цахилгаан бягтруул - пянзанд бичсэн дууг сонсох төхөөрөмж
- цахилгаан гагнуур - төмрийн зүйлийг цахилгаан гүйдлийн хүчээр гагнах гагнуур
- цахилгаан гүйдэл - электрон, ион зэрэг цэнэгт бөөмсийн чиглэж жигдэрсэн урсгал
- цахилгаан гэрэл - цахилгаан гүйдлийн хүчээр асах гэрэл
- цахилгаан дамжлага - цахилгаан эрчим хүчийг төмөр утсаар дамжуулан хэрэгцээтэй газар хүргэх ажиллагаа
- цахилгаан дамжуулалт - цэнэгт бөөмс электрон, ион бүхий бодисын гүйдэл зөөж чадах шинж цахилгаан дамжуулалтыг бодисын хувийн эсэргүүцлийн урвуу хэмжигдэхүүнээр илэрхийлдэг
... үргэлжлүүлэн харах ...- цахилгаан дамжуулах шугам - цахилгаан станцаас хэрэглэгч рүү цахилгаан дамжуулах утас, кабель болон туслах төхөөрөмжийн цогцолбороос бүрдсэн байгууламж цахилгаан дамжуулах шугамыг агаарын, газрын, усан доорх гэж ангилдаг
- цахилгаан данх - цахилгаан гүйдлийн хүчээр цай зэргийг буцалгах данх
- цахилгаан задлал - уусмалд гүйдэл залгаж тухайн бодисыг задлах задлал
- цахилгаан засал - цахилгаанаар эмчлэх эмчилгээ
- цахилгаан зуух - цахилгаан эрчим хүчээр ажилладаг зуух
- цахилгаан индүү - цахилгаан гүйдлийн хүчээр халах индүү
- цахилгааны инженер - эрчим хүчний инженер
- цахилгаан мэдээ - а. Телеграфаар дамжуулсан мэдээ; б. Мөн тийм мэдээ бүхий хуудас
- цахилгаан орон - цахилгаан соронзон орны тухайн тохиолдол илрэх нэгэн хэлбэр, цахилгаан соронзон орныг цахилгаан цэнэгүүд болон хувьсах соронзон орон үүсгэдэг
- цахилгаан реактор - богино холбооны гүйдлийг хязгаарлах, сүлжээнд богино холбоо гарсан үед хуваарилах байгууламжийн түгээгүүрт хүчдэлийг зохих түвшинд барьдаг индукцийн ороомог хэлбэрээр хийгдсэн өндөр хүчдэлийн цахилгаан аппарат
- цахилгаан саалтуур - саалийн мал саах техник хэрэгсэл
- цахилгаан сонсол зүй - хувиргагчийн онол, түүнийг тооцоолох арга, боловсруулах асуудлыг судлах ухаан
- цахилгаан соронзон - төмөр соронзон зүрхэвчтэй гүйдэл дамжуулах ороомгоос тогтсон төхөөрөмж цахилгаан гүйдэл өгмөгц зүрхэвч нь соронзлогдож соронзон урсгал үүсгэнэ
- цахилгаан соронзон долгион - огторгуйд бүрэн хурдтай тарж байгаа цахилгаан соронзон орон цахилгаан соронзон долгионы хурд тарж байгаа орчны шинж чанараас хамаардаг
- цахилгаан соронзон индукц - битүү дамжуулагчийн хүрээгээр хязгаарлагдсан талбайгаар урсан өнгөрөх соронзон урсгал өөрчлөгдөхөд цахилгаан хөдөлгөх хүч үүсэх үзэгдэл
- цахилгаан соронзон орон - харилцан бие биедээ шүтэлцэж орших цахилгаан ба соронзон таталцал
- цахилгаан соронзон реле - төмөр соронзон зүрхэвчтэй ороомогт удирдах дохионы гүйдэл өгмөгц зүрхэвч нь зохих хэлхээг салгах буюу залгахаар зохиогдсон реле хэрэгсэл
- цахилгаан соронзон үйлчлэл - цахилгаан цэнэгтэй буюу соронзон бөөмсийн харилцан үйлчлэл
- цахилгаан станц - цахилгаан эрчим хүчийг гаргах үйлдвэр
- цахилгаан техник - цахилгаан соронзон үзэгдлийг ашиглан энерги хувиргах, бодис гаргаж авах, химийн найрлагыг өөрчлөх, материал боловсруулах болон үйлдвэрлэх, мэдээлэл дамжуулахтай холбогдсон асуудлыг хүний нийгмийн практик амьдралд хэрэглэхтэй уялдсан шинжлэх ухаан техникийн салбар
- цахилгаан тэрэг - тэргэнцэр дээр тогтоосон зай хураагуураас тэжээгддэг цахилгаан хөдөлгүүртэй холбоо бүхий дугуйтай тэрэг хүнсний болон химийн үйлдвэрийн дотоод тээвэрт их ашигладаг
- цахилгаан утас - цахилгаан дамжуулах утас
- цахилгаан үүсгүүр - механик, хими, дулааны гэх мэт энергийн төрлийг цахилгааны эрчим болгож хувиргадаг байгууламж
- цахилгаан хими - хатуу, шингэн бодисын гадарга, эзлэхүүнд агуулагдах ионы механизмыг судлах физик-химийн салбар ухаан
- цахилгаан холбоо - утсан холбоо, радио холбоо, оптикийн холбооны тогтолцоог бүхэлд нь нэрлэсэн нэр
- цахилгаан хонх - цахилгаан гүйдлийн хүчээр дуугарах хонх
- цахилгаан хоовон - цахилгаан гүйдлийн хүчээр юм халаах хэрэгсэл
- цахилгаан хөгжмийн зэмсэг - орчин үед ихэд дэлгэрсэн, дуу чангаруулагчийн тусламжтайгаар ажилладаг, цахилгаан хүчдэл ашиглан дуурьсдаг хөгжмийн зэмсэг
- цахилгаан хөдөлгөх хүч - цахилгаан хэлхээнд цахилгаан гүйдэл үүсгэх цахилгааны биш гаралтай энергийн үүсгэгчийг тодорхойлох хэмжигдэхүүн
- цахилгаан хөдөлгүүр - цахилгаан эрчим хүчийг механик хүч болгон хувиргах төхөөрөмж
- цахилгаан хөлөг онгоц - хөдөлгүүр нь өөрийн цахилгаан энергийн үүсгүүрээс эсвэл гаднын цахилгаан сүлжээнээс тэжээгддэг хөлөг онгоц
- цахилгаан хөрөө - цахилгаан гүйдлийн хүчээр юм хөрөөдөх хөрөө
- цахилгаан эрчим хүч - цахилгаан гүйдлийн эрчим хүч
- цахилгаан цэнэг - цахилгаан орныг үүсгэгч бөөмсийн хоорондох цахилгаан соронзон үйлчлэлийн эрчмийн хэмжүүр
- цахилгаан чимэглэл - цахилгаан гүйдлийн гэрлээр хийх чимэглэл
- цахилгаан шат - цахилгаан гүйдлийн хүчээр ажилладаг шат
- цахилгаан эмчилгээ - цахилгаан гүйдлээр эмчлэх эмчилгээ
- цахилгаан энерги - станцаас цахилгаан сүлжээнд өгч буй, сүлжээнээс хэрэглэгчийн авч байгаа энергийн тоо хэмжээг тодорхойлоход хэрэглэдэг ухагдахуун, хэмжих нэгж нь киловатт цаг болно
- цахилгааны хязгаарлалт - гэрэл цахилгааныг зохион байгуулалттайгаар хэсэгчлэн таслах үйл ажиллагаа
- сөрөг цахилгаан - хасах цэнэгтэй цахилгаан
- эерэг цахилгаан - нэмэх цэнэгтэй цахилгаан
- тог цахилгаан - үйлдвэрлэн гаргасан эрчим хүч
- гэрэл цахилгаан - эрчим хүч, цахилгаан гэрэлтүүлгийн тогтолцоо
- цахилгаан гялсхийх - цахилгаан маш хурдан гэрэлтээд өнгөрөх
- цахилгаан жалбалзах - цахилгаан сэггүй цахилах
- цахилгаан жирэвхийх - цахилгаан гэнэт үзэгдэх
- цахилгаан улсхийх - холоос цахилгаан цахих нь үзэгдэх
- цахилгаан цахих - цахилгаан гялсхийх
- аянга цахилгаан - тэнгэрт хуралдсан цахилгаан цэнэг
- гал цахилгаан - аянга цахилгаан
- цахилгаан мэдээ - а. Цахилгаан соронзон долгионы тусламжтайгаар агаараар дамжуулан цахилгааны хүчээр илгээх мэдээ; б. Мөн тийм мэдээ бүхий хуудас
- цахилгаан явуулах - цахилгаан мэдээ илгээх
- баярын цахилгаан - талархлын цахилгаан утас
- яаралтай цахилгаан - яаралтай түргэн мэдээ
- цахилгаан дайн - а. ХХ зууны эхнээс германы милитаризмын үзэл сурталчдын боловсруулсан, богино хугацаанд эзлэн түрэмгийлэх дайн хийх тухай онол; б. Маш хурдан хугацаанд, үй олныг хөнөөх дайн
- цахилгаан шиг хурдан - маш хурдан
- цахилгаан хэрэглэгч - цахилгаан энергийг ашиглан ажилладаг багаж хэрэгсэл
Ижил үг
