Хэвлэх


2025-08-20 02:39:17http://mongoltoli.mn/

УХАХ

1. Малтах, сэндийлэх: худаг ухах (нүх малтаж ус гаргах) - Үе үе амран ухах авч горьдлого байсангүй. Н.Банзрагч. Зам;


2. Онгилох, төнхөх: гаансны толгой ухах (гаансны толгойг төнхөж цэвэрлэх), ухах төнхөх [хоршоо] (а. Газар шороог малтан сэндийлэх; б. Авдар, сав суулгыг онгилж үзэх, уудлах), *нүд ухах (аашилж загнах) *нүдээ ч ухаж өгөхөөс буцахгүй (мөнгө олохын тулд юу ч хийхээс буцахгүй байх, цагаандаа гарах) - Нүдэнд үл үзэгдэх төмөр гинжээр боомилох, нүдээ хүртэл ухаж төгрөг мөнгөнөөс өгөхөөс буцахгүй. Б.Жамд. Сэтгэлийн нууц., *бөгсийг нь ухах (мууг нь үзэх гэх);
3. [шилжсэн] Уудлах, онгилох: авдар ухах (авдар дотор байгаа зүйлээ онгилж үзэх), түрийгээ ухах (түрийгээ уудлах) - Түрийгээ ухахад нь гаансны мод нь таг дундуураа хугарав. Д.Тарва. Дахин төрсөн нь;
4. Дугуй хэлбэртэй огтлон авах: дээлийн зах ухах (дээлэнд зах суулгахын тулд дугуй хэлбэртэй огтолж авах), дээврийн хоолой ухах (гэрийн дээврийн хоолойг дугуй хэлбэртэй огтлох);
5. [шилжсэн] Хулгайлах - Бас жасын гол байшинг ухаж орхиход хэн ч мэдэхгүй сар гаруй болсон. Ч.Лодойдамба. Тунгалаг Тамир., айл ухах (айлаас хулгай хийх).

--oOo--