Хэвлэх


2025-08-24 06:47:06http://mongoltoli.mn/

ТҮЛХЭХ

1. Юмыг гараар болон багаж хэрэгслээр хүчлэн цааш болгох, түрэх - Аварга модыг унагаая гэвэл алсын салхины аясыг дагуулан түлхэх хэрэгтэй. Таван сургамж., түлхэж унагах (а. Цааш болгон унагах, түрж унагах; б. [шилжсэн] Зайлуулах, огцруулах) - Түүнийг хаан сууринд суугаад бүтэн гурван жил хүрээгүй хугацаанд хадам эцэг Бэг-Арслан түүнийг түлхэн унагааж хаан ширээ булаахыг оролдлоо. Ш.Нацагдорж. Мандхай цэцэн хатан., түлхэж зайлуулах (а. Цааш болгон зайлуулах, түрж зайлуулах; б. Огцруулах), дайнд түлхэн оруулах (дайнд уруу татан оруулах, дайнд хүчээр татан оруулах), гараараа түлхэх (гараараа цааш болгох), мөрөөрөө түлхэх (мөрөөрөө ёврох), хөлөөрөө түлхэх (хөлөөрөө өшиглөх), татах түлхэх [хоршоо] (юмыг нааш үгтээх, хүчлэн цааш болгох), түрэх түлхэх [хоршоо] (а. Юмны араас шахах түлхэх; б. [шилжсэн] Хэрэг явдлыг өөрөөсөө зайлуулах);


2. Тогтсон хугацааг хойшлуулах: өдрөө түлхэх (тогтсон өдрөө хойшлуулах);
3. Цоож зэргийг түлхүүрээр нь нээх, онгойлгох, хөдөлгөх: цоож түлхэх (цоож онгойлгох), цаг түлхэх (цагны баадууг чангалах);
4. Далайн усны хэмжээ ихсэх, нэмэгдэх: ус түлхэх (усны хэмжээ нэмэгдэх);
5. [шилжсэн] Үйл хэргийг биеэсээ зайлуулах, бусдад тулгах: гэмгүй хүнд түлхэх (гэмгүй хүнийг гэмтэй хэмээн тулгах), буруугаа түлхэх (буруугаа биеэсээ холдуулах, буруугаа биеэсээ зайлуулах), бусад руу түлхэх (бусдад нялзаах), татах түлхэх [хоршоо] (а. Юмыг хүчлэн нааш цааш болгох; б. [шилжсэн] Урваж шарвах, зангаа хувиргах, бусдыг гадуурхах) - Бүгдээр төв шударгыг гол болгон төвшин журмыг мөрдөн дагаж, бурхан шажнаа өргөн хүндэлж ер айх цочих, татах түлхэхийн зовлонг өчүүхэн үзсэнгүй. Ардын заргын бичиг;
6. [шилжсэн] Хүнийг гадуурхах.

--oOo--