Хэвлэх


2024-04-24 12:48:58http://mongoltoli.mn/

ТОЛЬ

1. Юмны дүрсийг тусган харах хэрэгсэл - Чухам өндөр ихийг олохыг дурлавал чадахаараа бусдад туслах үйлийг үйлд, царайгаа толинд тодорхой үзэхийг хүсэгчид цаад толио сайтар арчих хэрэгтэй. Субашид., толь арчих (толио цэвэрлэх), толинд харах (толинд өөрийн дүрсээ харах) - Хаалганы толь руу өнгийж нүүрээ халти хараад дух руугаа унжсан туг үсээ засав. Б.Догмид. Цэнхэрлэн харагдана., ханын толь (хананд байрлуулах толь); *арчсан толь шиг (а. Цэлмэг тунгалаг; б. Цэвэр хир буртаггүй) - Өглөөгүүр тэнгэр арчсан толь шиг мэлтийгээд нар хэвээр мандав. Б.Бааст. Гэнэн хонгор цаг., толь тунгалаг боловч цаадах нь харагдахгүй, хүн эрдэмтэй боловч доторх нь харагдахгүй [зүйр цэцэн үг] (хүнийг гаднаас нь хараад сэтгэлийг нь мэдэх аргагүй гэсэн санаа), толь царайнаас тунгалаг сэтгэл дээр [зүйр цэцэн үг] (царайны сайхнаас сэтгэлийн сайхан илүү гэсэн санаа), толины сайнаар зүсээ үзнэ, танилын сайнаар тусыг олно [зүйр цэцэн үг] (найз нөхдийн тус дэм их гэсэн санаа);


2. Төмөрлөг эдлэлийн тэгш гадаргатай хэсэг болон тэгш гадаргатай жижиг төмөрлөг эдлэл: авдрын толь (авдар буюу шургуулгын амсрыг дарж оньслох дугуй төмөрлөг хэрэгсэл), анжисны толь (анжисны хошууны дээд талд буй өрөөсөн тийш ташуу гилгэртэй хавтгай ширэм), дөрөөний толь (дөрөөний таваг), дөшний толь (дөшний хавтгай тал), толь товруу [хоршоо] (эд хэрэглэлийн гоёл чимэг) - Гялалзсан толь товруутай өргөн бүстэй дээл, гоё өмд гутал өмсгөжээ. Б.Ринчен. Чехийн эртний домог тууж;
3. Бөөгийн онгод буулгахдаа чээжиндээ зүүх дугуй төмөрлөг;
4. [шилжсэн] Аливаа юм, үзэгдлийн учир шалтгааныг илэрхий шингээсэн зүйл - Өвөл цагийн цас бол ямар ан амьтан хаанаас хаашаа ямар шалтгаанаар хэдийд хэрхэн явсныг нэгд нэгэнгүй үзүүлээд өгдөг байгаль хорвоогийн бэлэн зэлэн толь байхгүй юу? Б.Бааст. Алтайн хөх дөнөн. бөмбөлөг толь (дотор ба эсвэл гадна тал нь толин ойлт явуулах бөмбөлөг гадаргуу).

--oOo--