Хэвлэх


2025-08-20 03:50:06http://mongoltoli.mn/

ТОГЛОХ

1. Хүн зугаагаа гаргаж наадах: бөмбөг тоглох (бөмбөгөөр зугаацах, бөмбөгөөр наадах), даалуу тоглох (даалуугаар наадах), нуугдаж тоглох (бие биеэсээ нуугдаж наадах), хүүхэд тоглох (хүүхэд ямар нэг тоглоомоор өөрийгөө зугаацуулах), шатар тоглох (шатар тавих, шатар өрөх) - Балдан өвгөн орой үдэш зав л гарвал төмөр утасны оросууд дээр очиж шатар тоглоно. Б.Догмид. Цэнхэрлэн харагдана., мөрийтэй тоглох (мөрий тавьж наадах) - Мөрийтэй тоглох нь тоглож байв. Б.Нямаа. Арандалынхан., тоглох наадах [хоршоо] (янз бүрийн тоглоомоор зугаацах), тоглоод тоглоомоо даахгүй, тонгойгоод толгойгоо даахгүй цэцэн (гомдомтгой найздаа хэлэх хүүхдийн хэллэг), тоглож байгаад уйлах, тонгойж байгаад унгах [зүйр цэцэн үг] (тоглож чадахгүй тунирхах гэсэн санаа);


2. Мал, амьтны цовхорч тонгочин зугаагаа гаргах - Булаг ус нь оргилж ган гачгийг тайлсан, булга халиу тоглоод уулын чимэг болно. Монгол ардын аман зохиолын дээж., хурга ишиг тоглох (хурга, ишиг тонгочин, нааш цааш үсрэн өөрийгөө зугаацуулах);
3. Жүжиг, кино зэрэг урлагийн үзүүлбэрт оролцон жүжиглэх: гол дүрд тоглох (урлагийн ямар нэг үзүүлбэрийн гол дүрд жүжиглэх), жүжиг тоглох (жүжиг найруулан тавих) - Ардын хувьсгалын хагас зуун жилийн ойд зориулж ардын Хатанбаатар Магсаржавын тухай нэгэн шинэ жүжгийг бэлтгэн тоглох гэж байна. Б.Бааст. Алтайн хөх дөнөн., кинонд тоглох (киноны ямар нэг дүрд жүжиглэх);
4. Хөгжмийн зэмсгээр наадах - Дайн Пантелейг хурим хийж баллайка хөгжмөө ид тоглон халууцаж байхад нь олов. Д.Гармаа. Хулан зээрд., морин хуур тоглох (морин хуураар хөгжимдөх), төгөлдөр хуур тоглох (төгөлдөр хуур дарах);
5. [шилжсэн] Доог, даажин хийх, хуурах - Хүн хүнээр тоглох нь байтугай, хүүхэд чулуугаар тоглодог цаг өнгөрсөн. Ц.Ням-Осор. Юу гэнээ хө., тоглож хэлэх (үнэнээсээ сэтгэлээсээ бус тоглоом болгон хэлэх) - Худал, худал, би тоглосон юм. Л.Ванган. Түүвэр зохиол;
6. [шилжсэн] Үрэн таран хийх, сүйтгэх, бусниулах: эд хөрөнгөөрөө тоглох (хурааж хуримтлуулсан хөрөнгө зөөрөө үрэн таран хийх).

--oOo--