Хэвлэх


2024-05-19 12:36:20http://mongoltoli.mn/

ТОГЛООМ

1. Хүүхдийн тоглож наадах хэрэгсэл - Баян Донойн зарц Бадамын хүү Базар тоглоом байхгүй тул нагац аавын өгсөн хэнз цагаан хургатайгаа хамт гэрийнхээ гадна наадан сууна. Ц.Дамдинсүрэн. Түүвэр зохиол., тоглоом тоглох (тоглоход зориулсан зүйлээр өөрийгөө саатуулах), тоглоомын буу (хүүхэд тоглоход зориулсан буу), тоглоомын талбай (хүүхэд тоглож наадахад зориулж зассан талбай); тоглоом наадам [хоршоо] (а. Бие биесээ явуулж тоглоом наргиан болох нь; б. Тоглон наадах зүйл), тоглоом наадгай [хоршоо] (хүүхдийг тоглон наадаж зугаагаа гаргах хэрэгсэл);


2. Хөзөр, даалуу, даам зэрэг наадах, тоглох үйл: мөрийтэй тоглоом (эд зүйлээр мөрий тавьж тоглох наадам) - Ядам гэгч мөрийтэй тоглоомоор сүрхий баяжсан омогтой бөгөөд мэхтэй эр. С.Эрдэнэ. Малын хөлийн тоос;
3. [шилжсэн] Доог, даажин, тохуу - Энэ хүн надаар ингэж юундаа тоглоом хийнэ вэ? Надад сайн юм шиг байхын оронд ноёнтой элбээд бүр үхтэл минь зодож орхивол надад шулуун юм. С.Удвал. Та бид уулзана., тоглоом болгох (хэн нэгнээр даажин тохуу хийх), тоглоом даах (даажин тохуу хийхэд үл уурлах), тоглоомын засгийн газар (ард түмний олонхын санал хүсэлтээр бус аль нэг этгээд, улс гүрний заавар хатгалгаар байгуулагдсан засгийн газар), тоглоом тохуу [хоршоо] (нэг нэгнийгээ элдэв үгээр егөөдөн тоглох нь) - Заримдаа энэ тэртэй холбон элдвээр тоглоом тохуу хийж тачигнатал инээнэ. Г.Дүйнхэржав. Арилшгүй мөр., тоглоом шоглоом [хоршоо] (доог тохуу) - Амьдрал гэгч тоглоом шоглоом ч биш, цэнгэл зугаа ч биш. Б.Бааст. Алтайн хөх дөнөн., тоглоом тоотой нь дээр, толгой мөлжүүртэй нь дээр [зүйр цэцэн үг] (тоглоом хэтэрвэл тусгүй гэсэн санаа), тоглоом ихэдвэл хортой, тооцоо алдвал балагтай [зүйр цэцэн үг] (тоглоом хэмжээндээ байвал дээр гэсэн санаа), тоглоом толгойд харш, тос усанд харш [зүйр цэцэн үг] (тоглоом хэтэрвэл хэрэгт ч орж мэднэ гэсэн санаа).

--oOo--