Хэвлэх


2025-08-14 11:51:39http://mongoltoli.mn/

ТАГЛАХ

1. Хавхаглах, хаах, хамхих - Бууны дарь авалцах нүхийг нь таглан хадаж байлдахад бэлтгэв. Б.Ринчен. Гүнж., сав таглах (савны ам битүүлэх), авдар таглах (авдрын тагийг хаах), зуухны ам таглах (зуухны ам хаах), хувингийн ам таглах (хувингийн таглааг нь тавих);


2. Битүүлэх, бөглөх - Шавар хэрмийн ам таглан сууна. Л.Түдэв Уулын үер., чулуугаар таглах (чулуугаар дарж хаах) - Хонины чинээ том чулуугаар таглан нуужээ. “Цог” сэтгүүл., шороогоор таглах (ямар нэг ухсан нүхийг шороогоор дарж булах), таглах бөглөх [хоршоо] (онгорхой, ангархай юмыг ямар нэгэн юмаар битүүлэх, хаах, дарах);
3. Халхлах, хаах, далдлах: амаа таглах (амаа гараараа халхлах) - Хүний нүдийг хариулж байгаад амаа таглан сэмхэн эвшээлгэв. Б.Нямаа. Арандалынхан., нүүрээ таглах (нүүрээ халхлах) - Нүүрээ таглан –Пөөх яана аа! гэв. Л.Түдэв. Алтан гадас чигийг заана., чихээ таглах (чихээ гараараа халхлах, чихээ ямар нэг зүйлээр битүүлэх) - Хэдэн хошууны нутгийг хөндлөн туулсан хүн, нүдээ аньж чихээ таглаад явсан ч үүнээс илүү юм мэдэж чадна шүү. Б.Нямаа. Арандалынхан., өр таглах (а. Хэн нэгнээс зээлсэн зүйлийнхээ оронд өөр юм өгч төлөх; б. Бусдад өгөх ёстой зүйлээ өгч дуусгах), *ам таглах (а. Хариу хэлэхийн аргагүй болгох, өчиггүй болгох - За тэгээд хөгшин ахаараа тоглоом хийгээд байгаарай. Би чамд Шагдар гуайн дүү хүүхнийг авч өгөхөөр болчхоод байгаа шүү гэж Тогтох амыг нь таглав. Д.Гармаа. Цагаан булаг; б. Хийсэн болж аргацаах, ор нэрийн төдий оромдож өнгөрүүлэх - Ам таглахын тулд биш, юмыг ёсоор хийж бүтээе гэж сэтгээд хийвэл түүнийг хэн ч буруутгах учиргүй байх. Ж.Пүрэв. Ундрах инженер);
4. [шилжсэн] Үг хэлүүлэхгүй болгох, хариу хэлэх үггүй болгох: амыг нь таглах (а. Амыг нь юмаар бөглөх; б. [шилжсэн] Үг хэлүүлэхгүй болгох, хэлэх үггүй болгох - Эдгэрдэггүй өвчин гэдэг үгээр олон хүний амыг тагладаг байв. П.Лувсанцэрэн. Хөдөөгийн дуун);
5. [шилжсэн] Хүснэгтэд юм нөхөж бөглөж бичих; хүснэгт таглах (хүснэгт бөглөх).

--oOo--