Хэвлэх


2024-05-05 09:18:22http://mongoltoli.mn/

СУРАГ

1. Дам сонстох мэдээ, чимээ: сураг гаргах (эрж, сурч хэл чимээ олох) - Баруун ууланд хоолой туулаад гарсан байх аа гэж таамаглаад замын хүнээс сураг гаргахыг хүсэвч ер хүн хар дайралдсангүй. Л.Түдэв. Нүүдэл., сураг дуулах (бүдэг бадаг мэдээ сонсох) - Сураг дуулахад тэд их хэргийг бүтээж ирэхээр явсан юм даг. М.Дэмчигжав. Мэдээ хүргэгч Дампил., сургийг нь сонсох (хэл, мэдээ дуулах) - Хүү нь цагаан бурхнаар нас барсан тухай гашуудалтай сураг сонсож өвгөн дан мориор хүрээ орвол гарцаагүй үнэн байв. Ч.Лодойдамба. Тунгалаг Тамир., сураг тавих (байнга асууж лавлах, хэл чимээ олохыг хичээх) - Тэгээд Тогтох улс амьтнаас дахин дахин сураг тавьж өдөржин хэслээ. Д.Тарваа. Дахин төрсөн нь., сураг занги [хоршоо] (тодорхой бус мэдээ, чимээ), сураг мэдээ [хоршоо] (дам яриа, хэл мэдээ) - Орон нутгаас хэл чимээ сонсогдохгүй гэр газраас сураг мэдээ байхгүй тул их л уйтгартай байлаа. Ж.Дамдин. Үймээний жил., сураг чимээ [хоршоо] (мэдээ чимээ, ажиг) - Тэгээд хэчнээн хоног эрж сурагласан ч бас л сураг чимээ гарсангүй. С.Дашдэндэв. Улаан наран., хэл сураг [хоршоо] (мэдээ, сураг ажиг) - Ойрын хэдэн сар хэл сураг авсангүй. Ц.Уламбаяр. Зовлон жаргал., сураг танаг [хоршоо] (хэл чимээ), сураг ажиг [хоршоо] (хэл чимээ) - Морьтон хоёр зам зуурын айлаар бууж мордон сураг ажиг нэхнэ. З.Баттулга. Уяхан замбуутив., сураг тавивал эрэл олдоно, солонго татвал бороо арилна [зүйр цэцэн үг] (эрэлд сураг чухал гэсэн санаа), сургаар эрэл олдог, сургамжаар хүмүүжил олдог [зүйр цэцэн үг] (эрж хайж буй зүйлийг сураг ажиг тавьж олдог, сургаал үгсийг сонсож байж хүн хүмүүждэг гэсэн санаа);


2. Бараа нь үзэгдэх: бараа сураг [хоршоо] (а. Үзэгдэж харагдах байдал; б. Хэл мэдээ) - Бараа сураг алгаа! Хамаг амьтныг энэ дайны хөл л үргээчихсэн юм байлгүй гээд чимээгүй болцгооно. Ж.Дамдин. Үймээний жил.

--oOo--