Хэвлэх


2024-05-22 04:44:15http://mongoltoli.mn/

ӨӨ

1. Юмны гадаргуу дахь овгор товгор, хөвөө ирмэг дагуух илүү дутуу зүйл: өө дарах (илүү дутуу, овгор товгор гарсан зүйлийг нь янзалж дарах) - Урдаар өөг нь дарж оёорой. “Цог” сэтгүүл., өө гаргах (а. Тухайн зүйлийн гадаргуу дахь овгор товгорыг тэгшилж янзлах - Ямар ч өө гаргалгүй сайхан оёхыг бодоорой гэв. С.Удвал. Их хувь заяа; б. Ямар нэгэн сэвтэй болгох), өөг нь хайчлах (бөс даавуу зэргээр хийсэн эдлэлд гарсан илүү хэрэгцээгүй хэсгийг хайчилж засах), өөг нь харуулдаж гаргах (тухайн зүйлийн гадаргуу дахь овгор товгорыг харуулаар засах), өө сүлдэс (а. Бөс бараа, утасны учиг зэргээс үлдсэн зүйл; б. [шилжсэн] Бага зэргийн алдаа эндэл, гэм согог) - Мэдэл их болсонд бухимдаж, өө сүлдэс эрж суув. Б.Ринчен. Сандо амбан., өө сэв [хоршоо] (а. Загвар хийцийн болхи байдал; б. Эвдэрч гэмтсэн ором; в. [шилжсэн] Үйл явдлын алдаа дутагдал), өө сэв эрэлхийлэх (алдаа дутагдал байгаа эсэхийг нягтлан үзэх, хянах) - Үнэхээр цэцэн хүн тул үгсээс өө сэв эрэлхийлж, халдах сэдэв гаргаж… байлаа. Ж.Баккочо. Декамерон;


2. Бартаа, замын саад: газрын өө (уул хад, гуу жалга ихтэй явахад хэцүү бартаатай газар) - Газрын өөг андахгүй болсон байлаа. Б.Бааст. Хяруу унасан цагаар., замын өө (замын бартаа);
3. [шилжсэн] Ялимгүй алдаа дутагдал, гэм: үгний өө (ялимгүй буруу хэлсэн нь), үгний өө андахгүй (бусдын хэлж ярьсан буруу зүйлийг ихэд анзаарах байдал), өө харах (а. Ямар нэгэн осол эндэл байгаа эсэхийг нь ажиглан харах; б. [шилжсэн] Хүний сул талыг ашиглахаар тандах), өө эрэх (алдаа дутагдал, гэм согог бий эсэхийг нь ажиглах), өөг нь тааруулах (ялимгүй боломж тохиолыг нь ашиглан сиймхийг тааруулах) - Хуяг анх Богдын цэрэгт дайчлагдан ирэхдээ чухам яах гэж яваагаа мэдэхгүй, өөг нь тааруулж байгаад оргож харих бодолтой байв. Ч.Лодойдамба. Тунгалаг Тамир., өө гай [хоршоо] (золгүй хэрэг явдал, учрал), аа ихтийн өө их [зүйр цэцэн үг] (ааг омог ихтэй хүн алдаа гаргамтгай байдаг гэсэн санаа);
4. [шилжсэн] Хонзон: өө өш [хоршоо] (бие биедээ хар санах явдал) - Эртнээс эрхийний төдий ч өө өшгүй бөгөөтөл эрхбиш эрэн алалдаж яана. В.Инжаннаши. Хөх судар., өө өшөө [хоршоо] (өш хонзон) - Тэрхүү Бет улс лугаа өө өшөөтэй болох нь зохисгүй мэт. В.Инжаннаши. Хөх судар.

--oOo--