Хэвлэх


2024-04-26 10:55:24http://mongoltoli.mn/

ӨВӨР

1. Бүсэлсэн дээлийн энгэрийн доторх зай: өвөртөө хийх (дээлийнхээ энгэрт хийх), өвөр дүүрэн (урд энгэр дүүрэн) - Хоньчин Найдан сайхан цэцгүүдийг өвөр дүүрэн түүв. Д.Цэвэгмид. Зохиолын түүвэр., өвөр түрий [хоршоо] (бүсэлсэн дээлийн энгэрийн доторх зай болон гутлын зулгийн дээд хэсэг) - Хоёр хүүхэд “Аав аа! Идэх юм юү авчирсан бэ?” гэж Жамцын өвөр түрийг нэгжиж байна. Д.Нацагдорж. Монгол ардын суут., *өвөр түрийгээ тэмтрэх (ямар нэгэн зүйлийг эрж хайн хувцас хунараа нэгжих, байхгүйд сэтгэл зовох), *өвөр түрийдээ орох (дотно сайхан үерхэн нөхөрлөх, дотно харьцаа үүсгэх) - Өсөхөөс эхлээд өвөр түрийдээ орж, үерхэн нөхөрлөсөн найз Дэмбэрэлдээ муу санаж... билээ. П.Хорлоо. Хүйсийн хөндийд;


2. Хучлаганы дотор хамт унтах - Нялх хүүхдээ өвөртөө авч унтдаг байв. Я.Цэвэл. Монгол хэлний товч тайлбар толь., өвөрт орох (хучлага дотор нь орох), өвөрт унтах (хэн нэгэнтэй нэг хөнжилд хамт унтах), өвөрт хэвтэх (цуг хэвтэх) - Хатны минь өвөрт хэвтэж байхыг харсан байж мэднэ. В.Шарма. Таван сургамж., *өвөр зөрүүлэх (ханилан суух, г‎эрлэх) - Би хэн ч албадсан Донойтой толгой холбож өвөр зөрүүлэхгүй. П.Хорлоо. Багш., *өврөө нээх (бусдад биеэ өгөх) - Хань бүлээ голж өөр эрд өврөө нээдэг болоо юу? Д.Гармаа. Цагаан булаг., *өвөр сул (завхай, шалиг хүн) - Долгорыг өвөр султай гэдэг. Д.Маам. Газар шороо.,
3. Юм агуулахаар хувцасны энгэрт хийсэн бяцхан уут: цамцны өвөр (цамцны энгэрт байх бяцхан уут), өвөр хармаа (энгэр талд байх хармаа) - Түлхүүрээ эрж... өвөр хармаагаа нэгжиж эхлэв. Б.Бааст. Алтайн хөх дөнөн., өврийн ном (а. Багавтар хэмжээтэй гарын авлага; б. Лам нар айлаар явахдаа авч явдаг ойр зуурын хэрэгцээний судар), өврийн дэвтэр (өвөртөлж явахад зориулсан жижиг дэвтэр) - Жир үед огт гаргадаггүй өврийн дэвтрээ гаргаад хичээнгүйлэн тэмдэглэж билээ. Б.Полевой. Эцсийн бүлэгт., өвөр хоосон (мөнгөгүй), өвөр хоослох (өөрт байсан мөнгө төгрөгийг нь хуу хамж авах), өвөртөө ганц улаан мөнгөгүй [яриа] (мөнгө төгрөг огт байхгүй, гар хоосон г‎эсэн санаа).

--oOo--