Хэвлэх


2025-10-16 02:27:57http://mongoltoli.mn/

АМЬСГАЛ

1. Амьд бие махбод уушгиндаа хүчилтөрөгчийг шингээн нүүрсхүчлийн хийг ялгаруулах үйл явц, амьсгаа: амьсгал боогдох (амьсгал цухалдах), амьсгал боогдуулах хий (амьсгал боох хий), амьсгал бүтэх (амьсгал бөглөрөх, агааргүйдэх), амьсгал давхцах (амьсгал цухалдах) - Болдын амьсгал давхцан ийш тийш харж цүнхэгнэн зогсоно. Ц.Дамдинсүрэн. Гологдсон хүүхэн., амьсгал тасрах (амь алдах), амьсгал татах (үхэх), амьсгал хураах (нас барах) - Дашийг хүүтэй нь сандан мэгдэн хүрч ирэхэд өвгөн хэдийн амьсгал хураачихсан байлаа. Д.Гармаа. Цагаан булаг., амьсгал цухалдах (амьсгал давчдах, үе үе тасалдах),  амьсгалын шуугиан (уушгинаас гарах хийн чимээ), зохиомол амьсгал ~ хиймэл амьсгал (хүн өөрөө амьсгалах чадваргүй болсон үед зориуд хүчилтөрөгчөөр хангах үйл явц);


2. Амьсгаа: амьсгалын дасгал (амьсгаа задлах дасгал сургууль), амьсгалын зам (хийн урсгал амьсгалын эрхтнээр дамжиж, эргэн гадагшлах үйл явц), амьсгалын тоо (а. Амьд явах насны хэмжээ; б. Амьсгал авах, гаргах тоо), амьд явах амьсгалын тоо гүйцэх (нас барах, үхэх) - Би агнадгаа агнаж, иддэгээ идээд амьсгалын тоо гүйцэх цаг нь ирлээ. Б.Ринчен. Заан Залуудай;
3. Цаг уур: хаврын амьсгал (хаврын урь), сэрүүн амьсгал (хүйтний урь) - Оройн сэрүүн амьсгал оров. Д.Цэвэгмид. Зохиолын түүвэр., хүйтний амьсгал (өвлийн урь), уур амьсгал [хоршоо] (а. Хүний амьдрах цаг агаарын нөхцөл байдал, хувьсан өөрчлөгдөх орчин; б. Тодорхой газар нутгийн газар зүйн үндсэн үзүүлэлтийн нэг, цаг агаарын олон жилийн статистик горим);
4. [шилжсэн] Шинж төлөв - Яриаг нь ажиглавал сайны амьсгал алга байв. Яриа.

--oOo--