Хэвлэх


2024-05-07 11:03:02http://mongoltoli.mn/

ЗЭЛ

1. Дээс, сур зэргийг сунган татаж хоёр үзүүрийг нь гадсанд бэхэлсэн, мал уях хэрэглэл: гүүн зэл (унага уяж адуу зогсоох газар) - Эхнэр маань даллагын хувин тохойндоо углачихсан гүүн зэл рүү айсуй. Д.Цэдэв. Айргийн амт., тугалын зэл (тугал уях зэл), зэл авахуулах (адуу үргэх, дайрах зэргээр зэл алдруулах, тасдуулах), зэл татах (а. Зэл сунган татах; б. Шувуу олноороо цувралдан нисэх) - Дээгүүр нь нүүдлийн шувуу зэл татлаа. Ч.Чимид. Түүвэр зохиол., зэл эвхэх (а. Зэлний хэцийг эвхэн багасгах, хуйлах; б. Зэллэх малгүй болох, саалийн мал тавих) - Хоёр хүн тэмээний эгнүүлэн татсан зэл эвхэж байсан нь Гомбосүрэн гуай байжээ. Б.Бааст. Алтайн хөх дөнөн., уяа зэл [хоршоо] (морь мал уях газар, уяж аргамжих юм), зэл мод [ургамал] (зэл мэт цувран ургасан хэсэг мод);


2. [шилжсэн] Саалийн мал, үнээ, тугалын хашаа, хайс, саравч: үнээн зэл (тугал хаших, үнээ мал хоргоох хайс хашаа);
3. Зарим ургамлын зэлийн адил газраас хөндийрөхгүй мөлхөн ургасан иш: буурцгийн зэл (буурцгийн иш), зэл гүйх (ургамлын зэл ургах), үзмийн зэл (үзмийн иш мөчир);
4. Юм хум өлгөх хэц: уяаны зэл (уяаны хэц), зэл татах (хэц татах), зэлэн дээр тохох (хэцэн дээр тохох).

--oOo--