Хэвлэх


2025-08-10 05:19:05http://mongoltoli.mn/

ДЭГДЭХ

1. Хөнгөн жинтэй юмны ойр ойрхон үсэрч явах: туулай дэгдэх (туулай дээр дээр үсрэн явах, туулай харайлах), хүүхэд дэгдэх (а. Хүүхэд өрөөсөн хөл дээр харайн явах; б. Хүүхэд байдаг хурдаараа гүйх - Би гэртээ дэгдээд хүрчихнэ. Яриа) - Хөх тэнгэрт хөвөн хөрст дэлхийд дэгдэж яв. ААЗ., *хөл дэгдэх (баярлан хөөрөх) - Энэ мэтийг сонсоод тархинд гэрэл тусаж, хөл дэгдэн… Д.Нацагдорж. Үзэгдээгүй юм;


2. Шингэн зүйлийн уурших, үүл манан зэргийн сарних: үүл, манан болон дэгдэх (үүл, манан болон сарних);
3. [шилжсэн] Ямар нэгэн хэрэг, үйл явдлын өрнөх: дайн дэгдэх (дайн эхлэх, дайны гал бадрах) - Балданцэрэн “жа” гэж мэхийх боловч “ай яасан их дайн дэгдэх нь вэ” гэж зүрх шимширнэ. Д. Намдаг. Цаг төрийн үймээн., самуун дэгдэх (хөл толгойгүй үймэх) - Орос газар дайн самуун дэгдээд хэдэн жил болж байгаа гэнэ. Ж.Пүрэв. Гурван зангилаа., үймээн дэгдэх (хаа сайгүй үймэн сандралдаж эхлэх), хэрэг дэгдэх (хэрэг гарах, хэрэг мандах) - Цаг алдаж, цалгардвал шүтээн тэнгэрт тэрсэлсэн хэрэг дэгдэх нь. Т. Султаан. Сүмбэр уулс., цуурхал дэгдэх (цуу яриа газар авах), яриа дэгдэх (яриа олныг хамрах) - Атрын тухай яриа дэгдэхэд энд ирэв. Ч.Чимид. Хавар намар;
4. Байгалийн үзэгдэл гэнэт үүсэх: өвчин дэгдэх (өвчин гарч, өвчин тархах), салхи дэгдэх (салхи үүсэх, салхи ширүүсэх) - Харамсалтай нь зол муут үхэр голионууд тийнхүү тасралтгүй шүгэлдэн чарлалдсаны зоргоор салхи дэгдэх бүү хэл хялганы залаа, шивээн сүүл ганхуулах төдий ч сэвхрээ үүсэх янз алга. С. Надмид. Харнүдэн., тоос дэгдэх (тоос босох).

--oOo--