Хэвлэх


2024-05-13 12:57:29http://mongoltoli.mn/

ДАЛАВЧ

1. Жигүүртэн амьтны нисэх даль, жигүүр: далавчаа дэлгэх (далавчаа бүрэн тэнийлгэх), далавчаа өргөх (далавчаа дээш дэлгэх), далавч нь ургах (өсөж торних) - Миний бодоход сойлт нь таарч, далавч нь ургах нь л дутуу байх шиг гэж Нямаа хэлээд Эрдэнийн хажууд өвдөглөн сууж тамхи татлаа. Ч. Лодойдамба. Тунгалаг тамир., өргөн далавч (урт өдтэй), том далавч (хааш хааш хэмжээгээр том) - Хушны оройд суусан том хар турлиах далавчаа хөвсийлгөн хашхирч шуурга салхи зөгнөн дуудна. Б.Нямаа. Арандалынхан;


2. Нисэх онгоцны даах хүчийг гаргах хавтага; хий мандалд хийх нислэгийн үеэр өргөлтийн хүчийг үүсгэдэг нисэх хэрэгслийн хэсэг: онгоцны далавч (онгоцны хүндийн төвийг хадгалах хэрэгсэл) - Урласан тэр онгоцныхоо уртхан хоёр далавчинд... Д.Содномдорж. Түм буман хүүхэд;
3. Далавч мэт дэвэн нисэх хэрэгсэл: далавч хийх (дэвэн нисэх хэрэгсэл хийх) - Орхимжоороо далавч хийгээд тэнгэрт нисчихсэн ч гэх шиг. Б.Нямаа. Арандалынхан;
4. Зарим юмны далбаа: хаалганы далавч (хос далбаа), цонхны далавч (давхар нээлхий), далавчин хаалга (далбаатай хаалга; хавтсан хаалга) - Хун цагаан гэрийн нь далавчит хаалга нээлттэй, Хуур хүнгэнэсэн хойморт нь эзэн хүн жаргалтай. Д.Пүрэвдорж. Нар тойрсон зам;
5. Бөхийн зодог: далавчаа өмсөх (гартаа далавч углах);
6. Бөөгийн дээлийн заханд хадсан, даавуугаар хайчлан хийсэн могой зэрэг эрээн амьтны дүрс;
7. Сэлүүр сэрвээ - Энэхүү загас нь улаан далавчтай бөгөөд алтан хайрстай маш гоёмсог. С.Буяннэмэх. Түүвэр зохиол.

--oOo--