1. Ёс зүй, хууль зүйгээс ангид хийсэн үйл явдал, түүний уршиг нөлөө - Надад аливаа гай тохиолдвол тэрнийг л гэм гэж бодъё. Л.Түдэв. Нүүдэл., гэм хийх (буруу юм хийх), гэмийг нь малтах (гэм бурууг нь тоочин өгүүлэх), гэмээ мэдэх (буруугаа мэдэх), гэмээ наманчлах (нүглээ наманчлах) - Гэлээ ч гэсэн би заавал гэмээ наминчлах ёстой. Д. Батбаяр. Гэгээ., гэмээ хүлээх (буруугаа хүлээх, гэм хийснээ зөвшөөрөх), гэм алдал [хоршоо] (алдаа дутагдал) - Энэ тухай миний гэм алдал байх бөгөөд... Ж.Боккаччо. Декамерон., гэм барцад [хоршоо] (буруу хийсэн нүгэлтэй зүйл) - Төв Жаргал хааны гэм барцдын өдөр хүрдийг эргүүлэв. Халх ардын тууль., гэм буруу [хоршоо] (бусдын өмнө хийсэн алдаа дутагдал) - Ямар гэм буруу хэрэг хийсэндээ би ингэж бүгдээс айж, идэр залуу насандаа хүний эзгүй өрөөнд ганцаар сууж, эх захгүй гунигт бодолд сэтгэлээрээ хөвж амьдрах ёстой юм. С. Лочин Сэтгэлийн өнгө., гэм дутагдал [хоршоо] (алдаанаас үүдсэн доголдол), гэм жим [хоршоо] (нам жим) - Гэртээ ирж гэм жим амар сайхандаа жаргажээ. Халх ардын тууль., гэм зэм [хоршоо] (а. Гэм хор; б. Гэм буруу) - Хүн амьтныг харлуулж гэм зэмд унагах. Б.Ринчен. Үүрийн туяа., гэм зэмгүй [хоршоо] (а. Хор, муу нөлөөгүй - Лхам минь хүүд намайг ямар ч гэм зэмгүй номын мөр хөөж өдий хүрснийг ойлгуулах л ёстой сон. Б. Цэрэнжамц. Төөрөг; б. Бусдад гэм хийдэггүй мөрөөрөө зан - Дампил эдний хэнд нь боловч гэм зэмгүй, хагас сар гаруй явсны эцэст дайсны барааг анх олж харав. Д. Намдаг. Цаг төрийн үймээн), гэм саад [хоршоо] (бусдад яршиг түвэг болох нь, гэм зэм) - Хөндийхөн хол яваад гэм саад ч хийдэггүй. Н.Лесков. Зовлонгийн далай., гэм унал [хоршоо] (алдаа мадаг) - Нойргүй шөнө тэр гэм уналаа яаж наманчлах вэ гэж боддог байжээ. Чехийн эртний аман зохиол тууж., гэм хал [хоршоо] (гэм зэм, хор хөнөөл, гай уршиг) - Элдвийг бодож явбал ер гэм хал болохгүй шүү. А.Дашням. Өлзийнарангийн өчил., гэм хор [хоршоо] (аюул хөнөөл, хор уршиг) - Балрах хэрэг гэм хорыг эртээс хэлэгч чигч хань минь. В.Инжаннаши. Хөх судар., гэм хорлол [хоршоо] (ёс зүйгээс ангид хийсэн үйлдэл болон бусдад учруулсан хөнөөл), гэм шалтгаан [хоршоо] (нүгэл шалтаг) - Гүн хүнд шунахайрлын гэм шалтгаан үгүй бөгөөд... В.Инжаннаши. Хөх судар., алдаа гэм [хоршоо] (алдсан буруудсан зүйл), *нүдний гэм (маш ховор) - Хүү минь тэр цагаан ямаа гэдэг чинь манай нэгдэлд бол нүдний гэм болсон. Л. Түдэв. Цагаан ямаа; *гэм нь урдаа гэмшил нь хойноо (хэрэг учрыг гарахаас нь өмнө сэрэмжлэхгүй бол гэмшивч хожимдоно гэсэн санаа);

---

2. Далд өвчин эмгэг, түүнээс үүдсэн урхаг: гэм олох (өвчин олох), зүрхний гэм (зүрхний эмгэг) - Эх хамаг амьтан, эмгэг гэмээ барж, эрхэм бодь хутгийг эрэлгүй олтугай. Д.Равжаа. Зохиолын түүвэр., ад гэм [хуучирсан] (муужирч татаж унадаг өвчин), гэм согог [хоршоо] (өвчнөөс үлдсэн урхаг, хууч);

---

3. Хүч нэмэгдүүлэх сул үг: түргэл гэм (түргэлж үз), бушуул гэм (бушуулж үз) - Бушуулаач гэм! Л.Дашням. Бурхантын цэцэг.