Хэвлэх


2024-04-18 11:33:17http://mongoltoli.mn/

БЭЛЭН

1. Шууд хэрэглэж болохоор, гар дор байгаа юм: бэлэн мөнгө (гарт бэлэн байгаа мөнгө), бэлэн хувцас (өмсөхөд бэлдсэн хувцас), бэлэн хоол (зэхсэн хоол) - Бэлэн хоол идээрэй. Д.Мягмар. Харанхуй шөнөөр боссон нь., бэлэн эхнэр [хуучирсан] (нөхрөөсөө салсан, бэлэвсэрсний дараа хүнтэй суух гэж буй эмэгтэй), бэлэн зэлэн [хоршоо] (аль хэдийн бэлдсэн, бэлхэн) - Эмээллэн мордоход бэлэн зэлэн болгосон байв. А.Дашням. Өлзийнарангийн өчил., бэлэн зэхээ [хоршоо] (бэлтгэж базаасан төхөөрсөн байдал), *бэлэн амтай (юмыг биелүүлнэ, бүтээнэ гэж амламтгай), *бэлэн үгтэй (ярьж маргахад мэргээ цэцэн), бэлэнд ухасхийж, бэрхэд ухарсхийх [зүйр цэцэн үг] (хүнд хүчрээс зайлж, амар хялбарыг эрэх), бэлэн үг чээжинд, билүү чулуу ууланд [зүйр цэцэн үг] (цэцэн цэлмэг үгтэй гэсэн санаа);


2. Урьдчилан бэлдсэн, зэхсэн байдал: бэлэн байх (бэлхэн байлгах, зайлшгүй байх) - Өглөө цэргүүд эрт босож цааш явахад бэлэн байсан авч Хатанбаатар явах тушаал өгсөнгүй. Ч.Лодойдамба. Тунгалаг Тамир., бэлэн болгох (урьдчилан бэлтгэж төхөөрөх).

--oOo--