Хэвлэх


2024-05-11 09:31:30http://mongoltoli.mn/

АГТ

1. Агталсан морь, луус, илжиг, гахай зэрэг амьтан: агт мэгж (торой төрүүлэхгүй, таргалуулахаар ураг хотыг нь авсан эм гахай), агт илжиг (хөнгөлсөн илжиг), агтын туурайлах (огторгуйд загасны хайрс буюу агтын туурайн хэлбэртэй цагаан үүл гарах), агт мал (засаж хөнгөлсөн мал) - Албат аймаг, агт мал тасалж өгч гэнэ. Монгол ардын баатарлаг тууль., агт морь [хоршоо] (эдэлгээнд хэрэглэхээр засаж агталсан адуу) - Агт морьдоо бэлчээрлүүлж бордож буй за. В.Инжаннаши. Хөх судар., уналга агт [хоршоо] (агт морь), албан бичгийг тамгаар нь, агт морийг шүдээр нь, аавын хүүг үгээр нь таньдаг [зүйр цэцэн үг] (хүнийг үг хэл, үйл хөдлөлөөр нь мэдэж болдог гэсэн санаа), агт алдвал барьж болдог, ам алдвал барьж болдоггүй [зүйр цэцэн үг] (хэлэх үгээ тунгаан бодож бай гэсэн санаа), агтны сайныг унаж мэднэ, хүний сайныг ханилж мэднэ [зүйр цэцэн үг] (аливааг гадна өнгөнөөс нь дүгнэх боломжгүй, эдэлж нөхөрлөж байж сая мэднэ гэсэн санаа), агтны хариу жилдээ, аяганы хариу өдөртөө [зүйр цэцэн үг] (их ч бай, бага ч бай тусын хариу заавал ирдэг гэсэн санаа);


2. Адуун сүрэг: Агтаа ч барж явган болж гүйцлээ гэж зовлонгоо тоочлоо. Б.Ринчен. Үүрийн туяа., агт сүрэг (адуун сүрэг) - Авгай хүүхдийг нь булааюу, агт сүргийг нь олзолъюу. Халх ардын тууль., агтны даамал (агт хариулагч даамал), цэргийн агт (цэргийн уналгад хэрэглэх адуун сүрэг), *агтан туурай (зун намрын гантай үед огторгуйд эгнэн тогтох сэмжин үүл).

--oOo--