1. Явах үйлийн нэр; аливаа амьтан, юмсын хөдөлгөөн, хөдлөл: нарны явдал (нарны хөдөлгөөн), салхины явдал (салхины хөдөлгөөн), явдал гишгээ [хоршоо] (явах үйлийн нэр, гишгэдэл) - Урам чинь хариад, явдал гишгээ чинь муудаад, тул болоод одов оо. Торгууд, захчин ардын тууль үлгэр;

---

2. Морь малын жороо, сайвар, хатир зэрэг гүйдэл, алхаа: зөөлөн явдлаар явах (морь малын ширүүн биш алхаа), жороо явдал (морины нэгэн алхдалдаа зүүн талын хоёр хөл, нөгөө алхдалдаа баруун талын хоёр хөлийг зэрэг гишгэх, сайвраас хурдан алхаа), сайвар явдал (морины жороотой адил боловч бага алгуурхан алхаа);

---

3. Ажил хэрэг, үйл ажил: бичиг үсэг үл мэдэх явдал (бичиг үсэг мэдэхгүй байх нь), бүтэлгүй явдал (бүтэмж муутай үйл хэрэг), муу явдал (муу үйл), сайн явдал (сайн үйл) - Сайн явдал, саруул ухаан энэ биеийн чимэг ээ хө. Монгол ардын дуу., ааш явдал [хоршоо] (зан явдал), адал явдал [хоршоо] (санамсаргүй тохиолдол, ер бусын явдал), аж явдал [хоршоо] (ахуй явдал) - Авгай нь өөрөө аж явдал хөөцөлдөж гадуур явна. Б.Ринчен. Үүрийн туяа., ажил явдал [хоршоо] (а. Ажил алба; б. Оршуулгын ажил), үйл явдал [хоршоо] (хэрэг явдал), хэрэг явдал [хоршоо] (хүний хэрэг зориг, үйл ажил) - Хэрэг явдал хэнд, хэт хутаг хаана вэ? Монгол ардын үлгэр., явдал байдал [хоршоо] (хэрэг байдал) - Тэр үлгэр түүх бол феодлын үеийн явдал байдлыг үзүүлсэн юм. Сендибад далайчийн үлгэр., явдал суудал [хоршоо] (явж суух ажил хэрэг) - Мал маллах явдал суудал сэгхийж, амсхийх зуур ярилцав. Сендибад далайчийн үлгэр., явдал үзэл [хоршоо] (ажил хэрэг, үзэл бодол) - Тэмүжингийн явдал үзлийг нь үзэхүл ... В.Инжаннаши. Хөх судар., явдал үйл [хоршоо] (ажил хэрэг) - Хэмжээ тонжоогүй олон явдал үйлийг бүтээжээ. В.Инжаннаши. Хөх судар., явдал хэрэг [хоршоо] (ажил үйл) - Аливаа үйлийн хэрэг явдлаа бодож, явдал хэргийг цэвэршээн шийтгэж барсан байв. А.Дашням. Хүрэндэлтийн хүүхэн;

---

4. [хуучирсан] Монгол эмнэлэгт хүний бие, хэл, сэтгэл гурвын үйл;

---

5. Учир байдал - Хорвоогийн хамаг явдлыг, хоёрхон чавхдасаар ярьдаг, хосгүй нэгэн овог, Азийн чээжинд нутагтай. М.Цэдэндорж. Морин хуур., явдал учир [хоршоо] (учир байдал, хэрэг зориг) - Явдал учрыг аймшиггүй хасаж авсангүй. В.Инжаннаши. Хөх судар., учир явдлаа хэлэх (явдал учраа хэлэх).