Хэвлэх


2024-04-19 05:15:39http://mongoltoli.mn/

ЭМЭЭЛ

Уналга ачлагын морь малд тохдог бүүрэг, хавтас гөлөм зэрэг тоногоос бүрдсэн хэрэгсэл; хэлбэр дүрс нь олон янз - Хүрэн тансар хилэн дээлтэй Лувсанпэрэнлэй эмээл дээрээ жайвийтал хөндлөн суужээ. Л.Түдэв. Нүүдэл., эмээл авах (морь малд тохсон эмээлээ буулгаж морио амраах) - Дорж халиун мориноосоо эмээл хазаараа салгаж авав. С.Лочин. Газрын дуун., эмээл тохох (морины нуруунд эмээл тавьж оломлох) - Энгүй өргөн нуруунд нь эмээл тохоод мордов. Ч.Лхамсүрэн. Хүрэн морь., эмээл шуух (эмээлийг гөлмөөр нь бүтээж олмоор нь даруулах), эмээлийн агт (эмээлийн хоёр хавтасны доорх унааны нуруунд тулдаг хэсэг), эмээлийн баавар (эмээлийн хавтасны дөрвөн үзүүрийн чимэглэл), эмээлийн бүүрэг (эмээлийн босоо хэлбэртэй хоёр хэсэг мод) - Морьд хөл алдаж сэлэхэд цэргүүд эмээлийн бүүрэг морьдынхоо дэлээс зүүгдэн гарч амжив. Н.Батбаяр. Өндөрт хатгасан туг., эмээлийн ганзага (эмээлийн өмнө хойно нь юм тэгнээд тогтоож даруулах оосор, уяа) - Өвгөн эмээлийнхээ ганзаганаас сүү, архиа тайлан авч майхан руу нь алхлаа. Б.Догмид. Цэнхэрлэн харагдана., эмээлийн гөлөм (эмээлийн олом жирмийн халхавч жийрэг) - Эмээлийнхээ гөлмийг хүртэл чанаж шүүсийг нь ууж байв. Н.Батбаяр. Өндөрт хатгасан туг., эмээлийн даруулга (эмээлийн олонцог тогтоох товчин тоног), эмээлийн загас (эмээлийн бүүрэг, хавтасны дундах бяцхан дөрвөлжин мод), эмээлийн мод (хоёр бүүрэг хавтсаар бүрдсэн яс мод), эмээлийн олонцог (эмээлийн модны суудлын жийрэг бүрээс), эмээлийн тоног (эмээлийн баавар, даруулга мэтийн чимэглэл) - Хүн бүрийн зэр зэвсэг, эмээл, хазаар, тоног хэрэгслийг цөмийг бэлтгэсэн. Н.Батбаяр. Өндөрт хатгасан туг., эмээлийн угсуурга (эмээлийн олом жирэм уях гогцоо оосор), эмээлийн хавтас (эмээлийн хоёр бүргийн доорх олом жирэм, дөрөөний сур, ганзага, угсуурга зэргийг оосорлон тогтоодог хавтгай мод), эмээлийн хонго, хонх (эмээлийн доторх хөмрөг хөндий), эмээлийн хяр (эмээлийн бүүргийн дээд ирмэг дагуу байрлах тоног), эмээлийн суудал (эмээлийн хоёр бүүргийн хүн суух хэсэг), эмээлийн шуулт (гөлмийг бороонд шуухад бэхлэх оосор), монгол эмээл (өндөр бүүрэг, мөнгөн тоног, урт гөлөм бүхий гоёмсог эмээл), эрвээлжин эмээл (хүүхдэд зориулсан жижигхэн навтгар эмээл), эмээл хазаар [хоршоо] (морийг унахдаа хэрэглэдэг эд хэрэглэлийн хоршсон нэр) - Цэргийн хорооныхон эмээл хазаар бэлдэн, аяны богцонд байх ёстой зүйлсээ бэлтгэв. Ц.Уламбаяр. Зовлон жаргал., *эмээлээ гэдсэндээ авах (эмх замбараагүй, эх толгойгоо алдах), *эмээл дээр амиа хайлах (насан туршдаа морь унах), эмээл хэлтийсэн дээр хазаар мултрах [зүйр цэцэн үг] (азгүйтсэн дээрээ бүтэлгүйтэх, улам бүтэлгүйтэх), эмээлийн мод дөрөв, эр хүний үг нэг [зүйр цэцэн үг] (хэлсэн үгэндээ хүрэх гэсэн санаа), эмээлээсээ өндөр даваа даваагүй, эхнэрээсээ өөр хүнтэй танилцаагүй [зүйр цэцэн үг] (газар үзэж хүнтэй танилцаагүй гэсэн санаа);


2. Эмээлийн мод;
3. Эрвээлж.

--oOo--