Хэвлэх


2024-05-10 06:36:46http://mongoltoli.mn/

ХЭТЭРХИЙ

1. Юмны хэр хэмжээнээс ихэд давсан байдал: хэтэрхий их (дэндүү их, маш их) - Тийм хүний удмыг харсан ч хэтэрхий их хишиг хүртээхийг бодолтой тунгаамаар юм гэж шүүх яамны сайд хэлэв. Л.Түдэв. Алтан гадас чигийг заана., хэтэрхий бага (маш бага), хэтэрхий олон (дэндүү олон, тоо томшгүй) - Хотод хэтэрхий олон хүн үймж байна гэж ажлаа. С.Удвал. Их хувь заяа., хэтэрхий муу (дэндүү муу, маш муу), хэтэрхий нимгэн (дэндүү нимгэн, сармигар), хэтэрхий том (маш том, дэндүү том) - Суурь машиныхаа гуулин бариулд тольдож үзвэл, нүд нь бүр хэтэрхий том шиг харагджээ. С.Эрдэнэ. Хонгорзул., хэтэрхий хатуу (а. Дэндүү хатуу; б. [шилжсэн] Маш хэрцгий), хэтэрхий шуналтай хүн (дэндүү шуналтай хүн), хэрээс хэтэрхий зан (дэндүү давлиун зан, өөрийн хэр чадлаас давсан ааш зан) - Ер хэрээс хэтэрхий зан авираар олныг харшлах хэмээгч ийм ажээ гэж тэр үед хүн бүр элдвийг боджээ. С.Буяннэмэх. Түүвэр зохиол., хэтэрхий мэргэдэд сургаал тус, хэдэр тэнэгт гэсгээлт тус [зүйр цэцэн үг] (ухаантай хүн үгээр, хэвцэг тэнэг хүн шийтгэлээр засардаг гэсэн санаа);


2. Үйл явдлын хэтэрч дэндсэн байдал - Өвөлжөөнд хэтэрхий эрт буувал хонь хэт халууцсанаас үс ноос нь чийгтэх, сэмэрч унах гэм гарна. Ж.Самбуу. Мал маллагааны арга туршлага., хэтэрхий идэх (дэндүү их идэх), хэтэрхий томдох (дэндүү томдох, уужимдах) - Түүний өмссөн халаад биед нь хэтэрхий томджээ. П.Лувсанцэрэн. Хөдөөгийн дуун., хэтэрхий унтах (маш их унтах), хэтэрхий яаруу (дэндүү яаруу, маш их тэвдүү).

--oOo--