1. Гэрэлгүй, наргүй, гэгээн биш - Харанхуй шөнө болоход алтан од шиг гялалзана, халдах дайсныг ирэхэд төмөр хэрэм шиг батажна. Ц.Дамдинсүрэн. Түүвэр зохиол., харанхуй ой (гэрэл гэгээгүй битүү ой), харанхуй шөнө (огт гэрэл гэгээгүй шөнө), үнэгэн харанхуй (үүр гэгээрэхийн өмнөх харанхуй), үдшийн харанхуй (үдшийн гэрэл гэгээгүй цаг), хав харанхуй (маш харанхуй, тас харанхуй), харанхуй бүрэнхий [хоршоо] (нар жаргасны дараах гэгээ тасарч юм бүдэг бадаг үзэгдэх үе болон юм үзэгдэхээ болих үе), түнэр харанхуй [хоршоо] (гэрэл гэгээгүй тас харанхуй), харанхуй шөнө зүүдэндээ, гэгээн өдөр чээжиндээ [зүйр цэцэн үг] (ихэд санагалзах гэсэн санаа), хавар өнгөрвөл зун ирнэ, харанхуй арилбал гэгээ ирнэ [зүйр цэцэн үг] (хаврын улирал хариг хатуу ч дараа нь өнтэй зун ирнэ гэсэн санаа);

---

2. [шилжсэн] Боловсролгүй, номгүй, бүдүүлэг, мунхаг: харанхуй балар цаг (маш эрт үе буюу байгалийн элдэв нууц, хэрэг явдлын мөн чанарыг ухаж мэдээгүй үе), харанхуй чээж (бүдүүлэг мунхаг), харанхуй будангуй [хоршоо] (харанхуй бүдүүлэг), харанхуй бурангуй [хоршоо] (а. Бүдүүлэг, соёлгүй; б. Харгис хэрцгий) - Хэ вангийн архи тулсан чулуун овооны чулуу нь хага хага дэлбэ дэлбэ үсрэн хагарахад Хар хүрд Ялгуу хааш орохоо мэдэхгүй болсонд харанхуй бурангуй Хэ ван харан харсаар зогсож хааш халихаа эс мэдэн хар царай хувилна. В.Инжаннаши. Хөх судар., харанхуй мунхаг ~ мунхаг харанхуй [хоршоо] (бичиг үсэг тайлагдаагүй болон ном сурч юм үзэж мэдээгүй), харанхуй бүдүүлэг [хоршоо] (боловсролгүй буюу бичиг үсэг мэддэггүй), наргүй өдөр харанхуй, номгүй хүний чээж харанхуй [зүйр цэцэн үг] (эрдэм ном сураагүй хүн харанхуй шөнө тэмтчин явахтай адил гэсэн санаа);

---

3. [шилжсэн] Учир битүүлэг, бүрхэг, тодорхойгүй: харанхуй хэрэг (учир битүүлэг хэрэг) - Шүүгчид харанхуй хэрэг хүлээж авах болоо юу? “Зууны мэдээ” сонин.