Хэвлэх


2024-05-12 09:02:00http://mongoltoli.mn/

БАГТАХ

1. Юмны дотор орох; оролцох: багтаж суух (тогтсон орон зайд хамаарагдан орж суух), багтаж ядах (а. Арай гэж багтах; б. Багтахгүй байх; в. Шахалдах, давчдах; г. [шилжсэн] Хэн нэгэнтэй таарахгүй байх), дотор нь багтах (а. Дотор нь орох; б. [шилжсэн] Уг юмыг хийж чадна гэж өөртөө итгэх), өршөөлд багтах (а. Хайр ивээлийг хүртэх; б. [шилжсэн] Хэрэгтний ялыг хөнгөлсөн тухай ерөнхийлөгчийн зарлиг хүлээн авах), санаанд багтах (санаанд орох; тухайн ажил үйлийг хийж чадмаар санагдах), эгнээнд багтах (а. Эгнээнд орох; б. Элсэх) - Олон эрдэмтэн хүмүүсийн эгнээнд багтах болно. Ж.Дамдин. Үймээний жил., *амандаа багтахгүй үг хэлэх (ярих ярихгүй юм хэлэх, өөрийн нас сэтгэхүйгээс давсан юм ярих), *багтаж шингэхгүй (а. Маш их; б. Орох газаргүй болох), *гэртээ багтахгүй (а. Гэртээ багтах аргагүй том; б. Нэг гэрт амьдрах аргагүй), *дээлэндээ багтахгүй болох (а. Эр бие өсөж том болох; б. [шилжсэн] Байдгаараа уурлах), *батганы хошуу багтахгүй (зай маш бага, пиг дүүрэн), *толгойд багтахгүй (санаанд оромгүй), *тоосонд нь багтах (үйл явдалд оролцох, хамт явах), *хаалгаар багтахаа болих (их зан гаргаж, айлд орохоо болих) - Дарга аа! Манай хаалгаар багтахаа больж дээ, та. Б.Нямаа. Араараа модтой Биндэрьяа., *хормойд нь багтах (их хүний хайр ивээлийг хүртэх), мэргэдийн бие нас нь бага байтал дотор нь огторгуй мэт номууд төгс багтдаг [зүйр цэцэн үг] (эрдэм гэдэг нь хязгааргүй их гэсэн санаа), эр хүний дотор, эмээлтэй хазаартай морь багтдаг [зүйр цэцэн] (эр хүнд гүдэс гүндүүгүй зан, уужим сэтгэл, холч ухаан хэрэгтэй гэсэн санаа);


2. Таарах, тохирох: гутал багтах (гутал таарах), малгай багтах (малгай таарах), толгойд багтах (а. Толгойд таарах; б. Тохирох; в. Аливаа зүйл болмоор санагдах) - Миний толгойд яаж бурхны ном багтах билээ. Л.Түдэв. Алтан гадас чигийг заана.

--oOo--